Dordrecht - Brandweer logboek 31 januari - 1 februari 1953 (watersnoodramp)
Bron: Regionaal Archief Dordrecht
Toegang: 239
Inventarisnummer: 31 (twee vellen)
Rapport van verrichte werkzaamheden bij den rampnacht 31 Jan - 1 Febr 1953 en de daaropvolgende dagen
| (1) 31 Jan. |
Reeds vroeg in de avond kwam het eerste bericht, dat de storm zijn vernielend werk had gedaan. |
| 18.12 | Loshangend stuk dakbedekking pand Verhulststraat 59. Levent gevaar op voor voorbijgangers en belendende percelen. Uitvakploeg vertrekt. |
| 18.27 | Er wordt een schoorsteenbrand gemeld Vrieseweg 2. |
| 18.33 | Opgeroepen vrije wacht van het beroepspersoneel plus 4 vrijwilligers rukken uit naar Vrieseweg 2. |
| 18.35 | Er is een complete uitrukploeg van Beroeps en Vrijw personeel op de kazerne aanwezig |
| 18.43 | Bemanning met voertuig terug van de Verhulststraat 59. |
| 19.02 | Bemanning en voertuig terug van Vrieseweg 2 |
| 19.55 | Bericht, dat op Twintighuizen 44 twee dames verrast en ingesloten zijn door het water. Zij vragen geholpen te worden, daar hun kinderen zonder toezicht bij brandende kachel zitten. |
| 19.57 | 2 man vertrekken naar Twintighuizen |
| 20.35 | 2 man terug en de beide dames uit hun isolement verlost, en naar hun woning gebracht aan de Draai. |
| 21.55 | Bericht dat op pand Dolhuisstraat 4 een schoorsteen op omvallen stond |
| 21.56 | Bemanning met voertuig rukt uit |
| 22.02 | Politie meldt dat er losse platen zink hangen boven apotheek op het Scheffersplein. | 22.04 | Autoladder plus 3 man naar Scheffersplein |
| 22.20 | Voertuig terug van Dolhuisstr. 4. |
| (2) 22.25 |
Bericht, dat van pand Hoge Nieuwstraat 59rd de dakgoot dreigt neer te storten. |
| 22.26 | Telefonist belt Kluit-v.d. Ven op het Schefferspleibn en geeft de Hoge Nieuwstraat 59rd door. |
| 22.28 | Politie meldt, dat op Elfhuizen 2 een schoorsteen op neerstorten staat. |
| 22.30 | Politie meldt een dakgoot op neerstorten van pand Jos. Israelplein 2. |
| 22.31 | Personeel opgeroepen op order Commandant. |
| 22.50 | Politie meldt, dat er op de 's Gravendeelschedijk nabij het Zeehavenbedrijf losse platen liggen, die de weg versperren. |
| 23.03 | Politie meldt, dat er van pand Cronjéstr. 30rd een dakgoot op neerstorten staat. |
| 23.30 | Bericht van een loshangende dakgoot oand Koninginnestr. 21, en onder 't viaduct een auto in het water. |
| 23.37 | Bericht dat er een plaat zink van pand Muijs v. Holijstr. 2 in de boom is gewaaid en zeer gevaarlijk zit. |
| Vrije wacht en Vrijw. Brandweer naar huis | |
| 1.40 | Op de Aardappelmarkt wordt assistentie verzocht. |
| 2.10 | Bericht, dat er in de Lingestr., een paard en 2 geiten dreigen te verdrinken. |
| Enige oude dames, welke moeilijk ter been waren van benedenhuizen naar bovenhuizen gebracht. | |
| 3 kinderen welke de mazelen hadden, door brandwachts die zelf geen kinderen hebben, naar het ziekenhuis gebracht. De moeder van die kinderen had een gebroken arm en het water steeg wardoor verdrinkingsgevaar ontstond. | |
| Er wordt hulp gevraagd op de Varkenmarkt; evens op de Tolbrugstraat. | |
| Er wordt gemeld, dat er een partij carbid in het water komt te staan, waardoor brandgevaar aanwezig is. | |
| 4.07 | Door Cdt in overleg met Insp. Verkerk noodtoestand door sirene gelui afgekondigd. |
| (3) 4.13 |
Er wordt brand gemeld Turfsteiger. |
| 4.04 | Bericht, dat er een vrouw door het water opgesloten is in de buurt van de Turfsteiger. |
| 4.25 | Dijkdoorbraak bij de Vlij, gevaar voor de aldaar liggende woonarken met bewoners. |
| ca 5.00 | De telefonist meldt het uitvallen van de telefoon waar door de notering van de berichten niet meer plaats kon vinden. Mannen en vrouwen kwamen de kazerne binnen om hulp te vragen, daar het water in de binnenstad dermate gestegen was, dat de kinderen ouders enz niet meer te bereiken waren. Verschillende berichten van rookontwikkeling kwamen binnen. Deze bleken alle het gevolg te zijn van het nat worden der stroomkabels van het G.E.B. Later bij het aanbreken van de dageraad toen men een klein beeld kon krijgen van het overstroomde gebied, werden door de bewoners van de ondergelopen straten om eten en drinken gevraagd. Zij waren in allerijl naar boven gevlucht en waren verstoken van de nodige levensbehoeften. Tientallen gezinnen met kleine kinderen en ouden van dagen werden voorzoen van brood en drinken. Oude vrouwtjes die het te machtig werd en vroegen om verlost te worden uit hun isolement werden via de daken en zoldersramen moed ingesproken. Bij V. en D. stond een grote spiegelruit er gevaarlijk bij. Gevraagd werd te komen kijken en wat er aan te doen was. Inmiddels waren meldingen gekomen van voor de stad vitale instellingen, alwaar de kelders waren volgelopen en men de hulp inroep van de Brandweer deze leeg te pompen. |
| (4) |
Deze instellingen waren o.a. het G.E.B., de drinkwaterleiding, Koppelstation, het R.K. Ziekenhuis enz Ontelbaar waren de aanvragen voor het leegpompen van Centrale Verwarmingskelders of adviezen te geven voor kelders welke dreigden vol te lopen met het oog op het aanwezige vuur in de kachels. |
| ca 11.- | 2 ploegen werden samen gesteld om te pompen. Het G.E.B. en de watertorenkelders werden het eerst onderhanden genomen. Een karwei, dat onafgebroken duurde tot 3 Febr. 's morgens. |
| ca 16.00 | Het R.K. Ziekenhuis werd aangepakt met 2 spuiten. Hier duurde het leegpompen tot 3 febr. ca 12 uur. |
| te 14.40 | Bericht werd, dat in de kleder van de Apotheek Kluit en v.d. Ven flessen met zeer brandbare inhoud dreven. Zij werden door ons er uit gehaald en veilig opgeborgen. |
| 14.50 | Door de bellenwagen werden miliairen van Achterhakkers naar de Wieldrechtse Zeedijk gebracht. Via de radio werd medegedeeld, dat de eilanden in het Westen van het land bijna alle volgelopen of overstroomd waren. Ook 's-Gravendeel werd genoemd. De Bwt v.d. Heiden werd daarom naar huis gestuurd. Hij werd weggebracht door een burger, die hem per auto naar het veer bracht. Bij het in vallen van de duisternis werd het lichtaggregaat opgesteld aan de Wieldr. Zeedijk. Daar moest gewerkt worden om te voorkomen dat er een gat ingeslagen zou worden. Inmiddels waren er ploegen ingezet om |
| (5) |
de kelders van de Centrale, het koppelstation en de Watertoren, watervrij te maken. Bovendien waren 2 pompen ingezet om de kelders van het R.K. Ziekenhuis leeg te maken. Om de vijf uut werd het personeel afgelost en tussentijds van eten en drinken voorzien. Vrijwilligers - zowel als burgers brandweer werden hier gezamentlijk mee belast. |
| 2 Febr. | Na de wacht van 1 of 2 Febr. onder groote activiteit te hebben doorgemaakt werd men 's morgens 2 Febr te circa 6 opgeschrikt door sirene geloei. Dit hield ongeveer 15 min aan en bleek van Papendrecht te komen. Vele mensen verkeerden in de mening, dat er een dijk was doorgebroken doch dit bleek gelukkkig niet het geval te zijn. Na de reeds genoemde vitale instellingen werd door de Cdt opdracht gegeven de kelders van de P.T.T. Bagijnhof leeg te pompen en tevens de tunnel watervrij te maken. Hiermede werd om 13.30 2 Febr begonnen. De kelders van de P.T.T. vereiste niet zoveel tijd doch de tunnel gaf meer moeite. |
| 12.- | te circa 12 uur kwam de Brandweer van 's-Gravendeel op de kazerne. Door de Heer Nikolaas werd verzocht wat slangen 16 3 " en 10 2 " werden van de voorraad van de B.B. meegegeven. |
| 12.30 | Via de Politie werd gemeld, dat de Districtsinsp. getelefoneerd moest worden. Van deze ontvingen wij bericht, dat er |
| (6) |
2 spuiten resp. van Maartensdijk en Driebergen onderweg waren ter assistentie. Tijdens dit gesprek werd de distr. Insp. verzocht om zuigbuisen voor de B.B. benzine spuiten opdat deze ook ingezet konden worden. Dit zou met een bureau te 's-Gravenhage worden opgenomen. |
| 13.35 | Distr. Insp. meldt, dat de zuigbuisen direct afgezonden zouden worden. |
| 13.40 | Er vertrekt een ploeg naar het P.T.T. gebouw, om de kelders leeg te pompen. |
| 13.45 | De B.B. spuiten worden voor de dag gehaald en nagezien. |
| 14.05 | Er vertrekt een tweede voertuig om de tunnel watervrij te maken. |
| 14.45 | De Brandweer van Maartensdijk en Driebergen arriveren en worden ingezet aan de tunnel. en het P.T.T. gebouw. |
| 15.30 | Er worden uit Den Haag Min. B.Z. Bur. B.B./V.P.M. sectie 3 8 stuks zuigslangen 4 "gebracht voor de 4 B.B. benzine-motorspuiten. Er waren geen zuigkorven bij. Zelf daarna gaas om de zuigbuisen gemaakt waardoor het gemis van zuigkorf werd opgeheven. |
| 16.17 | Het blijkt dat 5555 op het toestel van de Heer Houtgraaf staat. Door de P.T.T. wordt een noodverbinding gemaakt van het toestel van Houtgraaf naar de Kazerne. Dit is no. 5555 en wordt bevestigd aan de installatie van 5300. Inmiddels deelt de Cdt [commandant] mede dat door de gemeente keuken voor brood, koffie en warm eten kan worden gezorgd. Hiervan wordt dankbaar gebruik gemaakt. |
| (7) |
De aflossingen voor de ploegen welke pompten geschiedden regelmatig ook s'nachts evenals het voorzien van de werkende ploegen tijdens hun wacht van eten en drinken. |
| Dinsdag 3 Febr. 8.- |
De tunnel is watervrij. Met 4 autospuiten in 18 1/2 uur leeggepompt. |
| 24.- | Deze nacht is niet doorgewerkt, het personeel moest gaan rusten. |
| Woensdag 4 Febr. | Er wordt een begingemaakt om de kelders enz van particulieren watervrij te maken. |
| 8.- | 2 B.B. spuiten worden eveneens ingezet. De kraanwagen wordt voorzien van nieuwe koppelingplaten. |
| 14.- | De nieuwe autospuit wordt teruggehaald van de fa. Bikkers [Bekkers?]. Mag echter niet voor leeg pompen worden ingezet. |
| 18.- | Door Districtsinsp. wordt bericht dat er een colonne autospuiten uit Zeist zal vertrekken om een polder in 's-Gravendeel droog te maken. Voor het vervolg moge ik U verwijzen naar bijgevoegd schrift. In deze week van 1 t/m 8 Febr. is bovendien nog 9x uitgerukt voor brand, waaronder 1 van hooibroeien. Driemaal worden hooipeilingen verricht, terwijl 1 maal een odnerzoek naar benzine werd ingesteld. Als bijzonderheid moge nog gememoreerd worden dat aan één van de brandweerlieden op 9 Febr. 's nachts een beroep is gedaan voor bloedtransfusie, waaraan door hem direct is voldaan. |
(8) Recapitulatie.
| Vrijw. Brandw. Manuren |
Aant. p. | Losse arb. Manuren |
Aant. p. | Beroeps Br. Manuren |
Aant. p. | TOTAAL Manuren |
Aant. p. | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 31 Jan | 21 | 6 | - | - | 72 | 18 | 93 | 24 |
| 1 Febr. | 316 1/2 | 24 | 5 | 1 | 387 (414) | 18 | 703 1/2 (730 1/2) | 43 |
| 2 Febr. | 241 | 19 | 21 1/2 | 2 | 408 | 17 | 670 1/2 | 38 |
| 3 Febr. | 172 | 17 | 22 | 3 | 272 | 17 | 466 | 37 |
| 4 Febr. | 52 1/2 | 5 | 24 1/2 | 3 | 289 | 17 | 366 | 25 |
| 5 Febr. | - | - | 31 1/2 | 3 | 255 | 17 | 286 1/2 | 20 |
| 6 Febr. | - | - | 14 1/2 | 1 | 255 | 17 | 269 1/2 | 18 |
| 7 Febr. | - | - | 15 1/2 | 1 | 255 | 17 | 270 1/2 | 18 |
| 8 Febr. | - | - | - | - | 255 | 17 | 255 | 17 |
| = | 803 | 71 | 134 1/2 | 14 | 2475 | 155 | 3412 1/2 | 240 |
Mede in de verband met het niet beschikbaar zijn van de telefoon heb ik van 1 Febr. 1 uur tot 9 Febr. 8 uur steeds 2 ploegen in dienst gehad.
Bovendien kon ik in geval van nood de leden van het personeel niet direct bereiken indien zij thuis waren, daar ook de radiodistributie defect was. Zij hebben derhalve ruim 8 dagen gekazerneerd dienst gedaan.
Laatst gewijzigd: december 2021.