Dordrecht: Inventaris van alle documenten bij Hendrick Lambertsz de Bruijn, agent en gewezen gevolmachtigde van de gemene maashandelaars (1678)
Bron: Regionaal Archief Dordrecht
Toegang: 9
Inventarisnummer: 88
Actum den 30: novemb. 1678.
Alsoo Borgem.ren Schepenen ende Regeerders der Stadt Dord.t bekent is gemaeckt, dat Hendrick Lamberts de Bruijn, out agent ende gevolmaghtighde vande gesamentlijcke kooplieden, ende Schippers handelende, ende varende op de riviere de Mase, niet tegenstaende hij nu ontrent een geheel jaer geleden, volgens sijn ernstelijcke, ende iteratine instantie, ende versoeck, vande voorn: diensten is ontslaegen, ende des aengaende sijn affscheijt heeft genimen tot nu onlanghs toe met het bewaren vande papieren boecken, Charters, oude valuatien, silvere penningen ende (ver)scheijde andere behoeften, tot het voorn: amploijn, ten aensien der swaere, ende geduerige follicitatien nodigh, tegen sijnen wil was beswaert gebleven.
Ende dat de gelegentheijt vanden selven de Bruijn was, ende nogh is vereijsschende, dat hij weltijts van huijs, ja selfs buijten de provintie van hollandt most ende moet verreijsen, ende eenige tijden uijtblijven ende dat oversulcx door desselfs absentie de Coopluijden, ende trafficque ende Commenianten(?) niet bequamelijck naer (ver)eijsch vande selve
[folio 70vs]
documenten souden konnen werden gedient.
dat oock eenige dagen gelegen Simon Labeen mede Coopman, maesschipper, ende borger deser Stede, als oock gevolmacghtigde vande gemeene maesschippers aenden heer Hallingh, een van onse Secretarissen, seer ernstelijck heeft (ver)socht dat wij alle de voorn: papieren, ende beheoften in onse goede bewaringe souden willen nemen.
Ende daer op bij ons oock geconsidereert sijnde de menighvuldige deputatien van heeren uijt het midden van ons, ende op onse costen na 's Gravenhage, Brussel, Rotterdam, en andere plaetsen ten besten vande maeshandel ende mede tot het (ver)creijgen vande gemelte behoefften ontrent twintigh jaren na den andere gedaen.
Als oock, dat alle onse Cooplieden, Borgers inwoonders ende Schippers deser Stede, die op den maesstroom handelen, gedilerigh tot het bekomen vande meergenoemde behoeften hebben gecontribueert.
Ende dat oock specialijck allen de Zoutsieders deser Stadt, door verscheijde gedane omslagen van gelden over hunne soutpannen, tot verlichtinge der gedane kosten, die ten bester des maeshandels van tijt tit tijt sijn aengewent, hunne liberaliteijt (ver)scheijde malen hebben betoont, ende dat oock den dienst vanden gemeenen maeshandel was (ver)eijsschende dat de bovengemelte documenten, boecken, Charters, papieren en behoeften, alhier ter stede wierden gecustodieert, ende bewaert, te meer om dat de meeste, ende grootste traffijck des maeshandels sijn course op dese Stadt geduerigh is houdende.
Soo hebben wij om alle de voorverhaelde, die meer ander redenen, niet komen, ofte willen manqueren, om daer een van onse Secretarissen alle de meergemelte behoefften Charters, boecken, ende papieren te laten
[folio 71]
brengen op behoorlijcken inventaris, soo ende gelijck die (ver)volgens hier onder, ofte achter aen dese acte is gevoeght, ende doen leggen in twee groote koffers, ende een kist, ende met acht slooten verseeckert sijnde doen brengen in een van onse Secretarijen ofte Charter Camers, opt Stadthuijs deser Stede, ten eijnde dat de selve ten meesten dienst, ende gemeene besteb, oock krachtigh behulp van den gemeenen maeshandel in een nieuw te maecken kast, ende locqutte op goede ordre aldaer sullen worden bewaert, met vaste beloften die wij aenden meergemelten de Bruijn mis desen sijn doende, dat mij hem, ende den sijnen nu, ende tot allen tijden cost, ende schadeloos sullen bevrijden, quaranderen doen bevreijden, guaranderen, ende affhouden alle pretensien, actien namaninge, quellagien, ende moeijlijcheden, die hem ofte hun luijden ten aensien vande affhalinge, overgiften, ende exhibitien der onderstaende geinventariseerde papieren, Boecken, ende andere behoeften moghten overkomen, off aengedaen werden in rechten, off daer buijten op ende jegens eenen ijgelijcken, alles onder (ver)bandt, ende constrainte als na rechten, ene tot meerder (ver)seeckeringe van sulcx hebben wijd esen met het segel, ter saecke deser steede doen besegelen, ende door een van onse Secretarissen doen teeckenen actum uts was geteeckent Hallincg hebbende op t Spatium gedruckt het segel der Stadt Dordrecht, onderdeckt met wit papier.
Inventaris van alle soodanige stücken, papieren, ende documenten als tot nogh toe berust hebben onder Hendrick Lambertsz: de Bruijn, als agent ende gewesene
[folio 71vs]
volmaghtighde vande gemeene maeshandelaers het bevorderen vant gemeene beste vanden selven maeshandel concernerende de welcke op ordre van de Ed: Achtb: heeren Borgem.ren ende regeerders der Stadt Dordrecht op inventarius gebraght, ende door den gemelte de Bruijn aende heer mr. Herman Hallincg, vroetschap ende secrearis der selver stad op huijden den 30: novemb. 1678 overgelevert sijn
Nombres
No. 1: Eerstelijck seeckere memorie ende missive rakende den pretensen Thol van Namen;
No. 2. Reglement, ende lijste van eenige betalinge des coophandels ontrent Namen, asijn ofte hoij;
No. 3: Seven bondels met papieren, rakende d'affaires vande stad, staten landen, ende belastingen des maeshandels tot ende ontrent Luijck;
No. 4. Een bondel met papieren, rakende d'affiresn van Navaigne;
No. 5. Een bondelken met papieren rakende Hernstal;
No. 6 Ses groote bondels met papieren, item een sack en gdrückt boeck, raeckende het proces vanden pretensen Thol tot Eijsden;
[folio 72]
No. 7. Twee groote bondels raeckende het gewesene passagie gelt tot Maesticht;
No. 8. Twee groote bondels, raeckende eht Licent tot Maestricht;
No. 9 Twee bondels papieren raeckende het consignatie en pretensen Cramers Tol tot Maesricht;
No. 10 Een bondelken papieren, rakende het besorgen vande Maespalen, beneden de Maesbrugh tot Maestricht;
No. 11 Twee bondels papieren, raeckende d'affaires tot rekum soo vanden pretensen Maestol, als pretens peerde gelt aldaer;
No. 12 Een bondel, raeckende de affaires tot Urmont;
N. 13. Een bondel, raeckende de Bath ofte cribbingh tot, ofte ontrent Luijt, en Maselhaven;
N. 14. Een bondel, raeckende d'affairen tot Wasijck;
N: 15. Een bondelken met papieren, raeckende d'affairen tot Stevenswaert;
N. 16. Een bondelken met papieren raeckende d'affairen tot Roermont;
N. 17. Een bondelken rakende de pretense Tollen tot Kessel, Hansem en Assel;
N. 18. Een bondelken, rakende een pretensen Tol tot Kessel;
[folio 72vs]
N. 19. Twee groote packetten, ende een bondelken papieren, nopende den pretensen Tol tot Hillenraeij;
N. 20. Een bondelken, raeckende den pretensen Tol tot Venlo;
N. 21. Een bondelken, raeckende den pretensen Tol tot Gribbevorst, ofte gebroocke slot;
N. 22. Een idem rakende de affairen tot Mel;
N. 23 Een grooten bondel rakende de affairen, ende pretensen Tol tot gennip ende Urmont;
N. 24 Een bondelken raeckende den Tol tot Middelaer;
N. 25 Een grooten bondel, raeckende den Luijxsen Tol;
N. 26. Een bondel rakende d'addairen ende Tol tot Luijck, ende de Graeff;
N. 27. Een grooten bondel, raeckende den pretensen Tol tot Haeps, ofte Hops, anders genaempt den Boxmeersen Tol;
N. 28. Een bondelken nopende het oorlogh Schip tot Moock;
N. 29. Een bondel raeckende de Middelwaert tusschen Moock en Catwijck;
N. 30. Een bondel raeckende het Graeffs ende Maestrichts Comptoir der Comvoijen, en licenten;
N. 31. Een bondel rakende d'affairen van Urmont, en Ravesteijn;
[folio 73]
N. 32. Twee groote bondels raekende den pretensen Maes tol tot Batenborgh;
N. 33. Een bondel raeckende den pretensen merckt tot tot Megen;
N. 34. Een bondelken, raeckende den pretensen merckt tol tot Maesbommel;
N. 35. Een idem raeckende een pretensen tol tot Oijen;
N. 36. Een groot packet rakende den tol tot Lith;
N. 37. Een Cleijn bondelken rakende den tol tot Herwaerden;
N. 38. Een idem raeckende d'affairen tot St. Andries;
N. 39. Een idem rakende de groote Crib tot Oppeijnen;
N. 40. Lijste vanden Tol tot Saltbommel;
N. 41. Een bondelken rakende d'affairen vande Rossemse Crib;
N. 42. drie groote bondels, rakende d'affaires van de Maesschippers saecken, die gedaen sijn, ende gedaen moeten worden tot Dord.t;
Dur ver int Coffer, No. A, overtrocken met een rouwe huijt.
N. 43. Verscheijde franse, latijnse, en duijtsche deductien;
[folio 73vs]
N. 44. Een bondel met papieren, rakende dat men buijten d'uijtterste macht niet meer magh visiteren, item het intrecken der paspoorten tot Gennep, perhuijs, ofte ander Comptoir vande uijtte ofte macht van (ver)schijde datens;
N. 45. Ee bondelken met papieren raeckende (ver)schijde tollen opde Maestroom van en ontrent den jare 1648;
N. 46. Een bondel met papieren wegens de exactien der hessische, lottinghse en Condese troupen etc langs den Maestroom;
N. 47. Een bondel raeckende de exatien vande gouveneurs, majoors, en(de) andere militaire officiers langhs de Maestroom;
N. 48. Eenige placcaten van (ver)schijde Maestollen;
N. 49. Een bondelken van (ver)schijde affairen de tollen en licenten raeckende;
N. 50. Enige Extracten vande mechelse conferentien;
N. 51. Een bondel papieren, rakende eenige clachten vande Maesschippers, aende Chambre de mipartie gedaen;
N. 52. Een bondel nopende de moderatie vande Spaense licenten, ende de restitutie deswegen gedaen anno 1654, 1655 en 1656;
N. 53. Een bondel rackende de (ver)pachtinge;
[folio 74]
van eenige maes licenten vanden koninck van Spangien;
N. 54. Een bondel raeckende de clachten over de exactien opde Maes gedaen tot Brussel;
N. 55. Een bondel wegens 't aenstellen en affschaften van vier m=wachten off Commisen ter referie opde Maes;
N. 56. Enige stucken rakende Hendrick Bertrand, die monde sijn commies off besiender generael over de Spaensche licenten langs de Maes;
N: 57. Een bondel papieren raklende de clachten over het aenstellen van eenige tollen op de de Maes als anders;
N: 58. Enige stucken raeckende de (ver)hooghde licenten tot Venlo;
N: 59. Enige papieren wegens het verlichten van 's Konincxlicenten op de Maese inden jare 1668, en 1669;
N: 60. Enige papieren, rakende het aenbrengen op 's konincx Comptoiren van quante ende qualitijt;
N: 61. Een bondelken papieren, wegens het vermeerderen voor sijn majts. rechten opde Mase;
N: 62. Een bondel met papieren, rakende de schade de maesschippers aengedaen door de Spaensche militie;
N: 63. Een bondel met papieren, inhoudende bericht van het interest vande Maeshandel;
[folio 74vs]
N: 64. Enige copien van requesten, ende resolutien wegens t openen vanden licenten op de Maze;
N: 65. Een bondelken papieren jegens parthij lopers, ende andre exactien vande militaire;
N. 66. Enige papieren, raeckende de (ver)schijde affairen tusschen de intendanten van sijn konincklijcke majestijt van Spangie, enden agent de Bruijn, nopende de maessaecken verhandelt ontrent de jaren 1673 en(de) 1674;
N. 67. Eenige stucken wegens 't openen vande licenten doord esen stad anno 1673;
N. 68. Een memorie rakende het openstellen vande riviere de Maze op (ver)schijde tijden;
N. 69. Enige stücken tegens het verhogen der Spaensche licenten;
N. 70. Enige Stücken rakende het comptoir van Hernstal;
N. 71. Eenige stücken, rakende den ontfanck tot heur, ofte Hoorn tegen over Roermonde, gedaen door Büssij inden jare 1676 door ordre vanden Graeff voor Nassou governeur van Hasselt in t landt van luijck;
N. 72. Een request gepresenteert aenden koninck van Vranckrijck tot ontlastinge vande riviere de mase;
N. 73. Eenige resolutien en placcaten wegens het openstellen, ende sluijten vande Maze;
[folio 75]
N. 74. Enige stucken rakende het vrijleger naer Maesstricht in t jaer 1676;
N. 75. Enige stücken rakende het Spaens verboth vande granen inden jare 1677;
N. 76. Eenige stücken rakende het verminderen vande maeslasten tot Roermonde in den jare 1677;
N. 77. Enige stücken, rakende (ver)schijde lijnpaden op de Maze;
N. 78. Een bondelken rakende het Comptoir tot Hassel;
N. 79. Drie bondelkens met placcaten, lijsten etc: rakende de Convoijen, en licenten;
N. 80. Balancen van lijsten der licenten o(ver)gegeven inde conferentie tot Mechelen anno 1652;
N. 81. (Ver)schijde lijsten van 's koninx licenten in folio;
N. 82. Nogh (dito lijsten van) drie packetten van dito lijsten in quarto;
N. 83. Een bondel met papieren wegens de remonstrantie tot brussel gedaen, over de te maken vaert naer Namen;
N. 84. Een bondel met requesten door de maeshandelaers aen (ver)schijde gepresenteert;
N. 86. Een bondel, rakende (ver)schijde Maessaecken;
N. 87. Een met (ver)schijde rek. rakende Hendrick Nelisz.
[folio 75vs]
N. 88. Een bondel met alderhande maes attestatien;
N. 89. Consideratien opt generaelafftellen van alle de binnelantse licenten vanden staet der (ver)eenighde Nederlanden;
N. 90. Een grooten bondel (ver)schijde saken vande Maze rakende;
Dus vorre van No. 43 tot N. 90 incluijs opgeslooten in een kist met 4 sloten get. N.B.
Boecken in folio
- 1 boeck in folio sijnde het placcaet boeck vande Staten generaeld er (ver)eenighde Nederlanden 't Zedert den jare 1581 tot 1644;
- Placcaet boeck vande Staten van Hollandt 't sedert 1580 tot 1645;
- Pontani Historix Geldricx;
- Le description de paij bas, par L: Guicerdin juris civilis methodus, per Conradum Blaauw;
- nieuwe keijsers Chronijck gedruckt in jaer 1617;
- (19) Ordonantien Statuijten etc wegens de landen vande keijserlijcke, en koninckl. maijjesteiten, gedruckt tot gent int jaer 1562;
- (17) Codex Belgicus, gedruckt ot Antwerpen int jaer 1649;
- (1) Een geschreven verbael vande conferentie gehouden tot Mechelen in t haer 1652 en 1653;
- Chronijck van Sebastiaen Franck gedruckt [..] in t jaer 1683;
- Een out ges. boeck daerinne staen eenige oude keuren van de Stadt Dord.t en eenige maestol lijsten;
Quarto Boecken
- (20) Les arrets de Papon a Paris 1590;
[folio 76]
- (22) Repertorium van placcaten, octroijen etc beginnende met den jare 1513 totten jare 1642;
- (31) dictionaris duitjs en frans;
- Taxatieboeck van goude en silvere specien;
- instructien vanden hove van hollandt;
Octavo
- dictionarium duijts en latijn;
- Valuatie boeck vanden koninck van Spagnie gedruckt tot Antwerpen int t jaer 1627;
- Een idem gedruckt tot Rotterdam, wegens de Nederlanden in t jaer 1627 in q.to;
- peninck boeck vande graven van Hollandt gedruckt tot Leijden in t jaer 1597 in q.to;
- Een idem;
- Ordonnantie en instructie voorde wisselaers gedruckt tot Antwerpen in ;t ajer 1633 sijnde een lanck smal boeck;
In duodecimo
- Graeffelijcke regeringe in hollandt;
- Spaense Cancelerij gedruckt tot Dord.t in t jaer 1622 handelende vant opstellen van tollen;
- de beschrijvinge van Dord.t door Anthonius;
- Vijff valuatie boexkens vanden hare 1526, 1539, 1541, 1544, 1545, wegens sijn Mah.t van Spagnie;
- 5 idem vanden jaren 1545, 1546, 1548, 1550, 1552;
- 5 idem vande jaren 1577, 1579, 1580;
- 5 idem vande jaren 1557, 1559, 1575, 1576;
- 5 idem vande jaren 1580, 1585, 1590, 1595;
- 2 idem vande jaren 1545, en 1548;
- tol gedruckt tot Dord.t;
- Vijff tollijften van (ver)schijde tollen;
- drie boeckjes handelende vande leenen;
- (4) Cort register over den inventaris van alle soodanige Charters, ende papieren, soo als opt casteel tot Vilvoorden wegens sijn konincklijcke maj.t van Spagnien werden bewaert;
[folio 76vs]
- drie ges. (ver)balen gehouden inden jare 1669 van (ver)schijde tollen, en eenige andere stücken de selve saeck rakende;
N.A. Een bondelken rakende te meser tol, en het recht van Tollen;
N.B. Een bondel memierien van oude gleden;
N.C. Een bondel papieren dat men de tol lijsten moet ophangen;
N.D. drie lijsten vanden lithen tol;
N.E. Placcaten vanden alluijn Tol opde Maze ontrent Herwal;
N.F. Een bondel met (ver)schijde tol lijsten;
N.G. Een bondel rakende de tol vrijheijt van 's Hertogenbosch;
N.H. Een bondel rakende alle maestollen int generael;
N.J. Placcaten vande grotoe water tol tot Antwerpen;
N.K. Een ges. boeck rakende de Collecten tot Graaff gehouden door Jan Loufe, en Wemmer(?) Aerts Tollenaers alder;
N.L. Een packet placcaten, en valuatie boecken in q.to vanden koninck van Spagnie;
N.M. Een idem vande Staten generael;
N.N. Een bondel met (ver)schijde tractaten van Weden als anders;
N.O. Twee mael capitulatien vant (ver)kiesen des keijsers int jaer 1648 NB raeckt het recht om tollen op te stellen, ofte niet;
P. Vijff blijde incomsten van hartogen van Brabant;
(29) Q. drie bondels met (ver)schijde lantkaerten;
R. drie groote bondels papieren van weijnigh importantie;
(24). S. Een rol lantkaerten.
- Een tonneken met meet, ofte meets;
- 43 oude silvere Tolpenningen van (ve)scheijde soorten en valeur, in een doos;
dese laetste documenten en boecken sijn geleght in een swart coffer met ijsere banden
Laatst gewijzigd: mei 2025.