Aanmelden | Contact
Doorzoek de bronnen

Dordrecht: luchtaanvallen (doden en gewonden) 1944-1945


Bron: Regionaal Archief Dordrecht
Toegang: 237 (Dordrecht / Gemeentelijke Geneeskundige en Gezondheidsdienst)
Inventarisnummer: 88

(door E. van Dooremalen)

2. Luchtaanval 24 October 1944

2. Luchtaanval 24 October 1944


- BEKENDMAKING
Het wnd. Hoofd van den Luchtbeschermingsdienst
te Dordrecht, maakt bekend, dat aan hen, die zelf
voor de begrafenis van familieleden, die als slacht-
offer van het bombardement van op 24 dezer zijn ge-
vallen, de lijken worden vrijgegeven, indien de aan-
vrage wordt gedaan door een begrafenisondernemer
bij de Politie, uiterlijk vóór Vrijdagmorgen a.s. 9 uur
Het wnd. Hoofd van den Luchtbeschermeringsdienst, De Luitenant van Politie, N.C. EYSBERGEN

(bekendmaking na bombardement 24 oktober 1944)

- LIJST VAN SLACHTOFFERS dd. 24 October 1944 opgenomen in het:
GAST- OF ZIEKENHUIS te DORDRECHT
  • C.L. Dielhof, Cronjéstraat 28
  • H.P.H. Nusteling, Giesemondestraat 32
  • A.C. Polderman, Oranjelaan 31rd
  • B. Bos, Giessenmondestraat 36
  • H. de Boo, Loggerstraat 1
  • W.E. Gerhardt, Reeweg 3
  • H. Mans-Rio, Museumstraat 10 (overleden)
  • W. de Rijke, LSt. Jorishof 43
  • T.W. Ferrari, Burg. de Raadtsingel 1c
  • A. Stoter, Borneostraat 9
  • B. Simons, Madeliefstraat 10
  • C. Langeweg, Nieuwastraat 59
  • A. Pont, Almsvoetstraat 12
  • A.H. Molenaar, Boeroestraat 94 (overleden)
  • H.C.M. van Biggelaar, R'damscheweg 143
  • Boelhouwer-Mulhaus, Museumstraat 10
  • J.J. Lovens-v. Meteren, H. Josinahof
  • P. de Koning Broekhuize, Vrieseweg 65
  • C. van Driel, Singel 220
  • P.A. Bernhard, Mariënbornstraat 52
  • A.W.H. Mantingh, Krispijnscheweg 107rd
  • H. van Wijngaarden, Dr. Schaepmanstraat (overleden)
  • H. van Wijngaarden, Dr. Schaepmanstraat (overleden)
  • ZIEKENVERPLEGING
  • Mej. H. van Randwijk, Wilhelminastichting 14
  • Mevr. H. van Radnwijk-Mühlensteth, St. Jorisweg 43
  • Mej. L. Bakker, Augustijnenkamp 6
  • Mej. Dekkers, Soembastraat 3
  • J. Richter, v. Baerlestraat 74
  • DIACONESSENHUIS
  • Mej. P. Essebaggers, Almsvoetstraat 5
  • ..(?).H. v.d. Mijle, Vrieseweg 39
  • Ophorst, Bilderdijkstraat 4zw

  • - 12,29 De heer Brand Steegoversloot in de Melkzaak Steegoversloot hoek Museumstr. redde drie gewonden da..sch...(?). G.A. Stoter(?);

    - DODENLIJST van 24 October te Dordrecht
    1. D. v.d. Knaap m. hersenen eruit M. Steijnstraat
    2. H. Timmer m. gr. rugwond, 42 jaar Geldelozepad 43
    3. J. Schaap m. schedel- en heupenverwonding Burg. de Raadtsingel
    4. J.D. van Peeren m. kaak en schedelfractuur, scherven in buik St. Jorisweg 45rd
    5. Recourt van Keppel vr. scherven in het gelaat
    6. van Keppel m. hoofd door midden
    7. B. Gadella vr. vermoedelijk verpletterd
    8. Mevr. Ferrarie (A.M. v.d. Peere-Wensch) vr. geen verwonding (St. Jorisweg 45)
    9. P. de Vries vr. bedolven linker beenwond
    10. H.J. Stein vr. bedolven. Hoofd en schouderwond St. Jorisweg
    11. Vinke vr. Schedelverpletterd. Evacué.
    12. Kommers m. uiteengerukt
    13. Guldeman vr. Been afgerukt
    14. Sommer m. Geheel uitelkaar
    15. Groenenberg vr. Onderhelft van lichaam met r. arm
    16. B. v.d. Holst vr. Hoofd en borstkas verpletterd
    17. v.d. Kloet m. Been en r. arm erf. 65 jr. Potgieterstraat 6
    18. A.L. v.d. Peere-Wensch vr. Hoofd verpletterd. St. Jorisweg 45
    19. Schouten Meisje Onbekend. Tollensstraat 57. 3 jaar
    20. Kruithof M. Onbekend.
    21. H. Grens Jongen Schedel verpletterd.
    22. Keldermans Jongen Gelaat-Schedel en Borstverwonding
    23. A. Dekker Jongen Onbekend
    24. Kleipas Meisje Onbekend
    25. P. Groesbeek Jongen Onbekend
    26. J. Smits Jongen Achterhoofdverwonding
    27. C.M. Heylaerts Meisje Schedelverbrijzeld, 5 jr. Schampersstraat 52
    28. [Antje Jacoba Alida] Franken-Nieuwkoop Vr. Schedel verwonding
    29. Dicke Vr. Hoofdverwonding
    30. Dooremans-Schuitemaker Vr. Hartverlamming ?
    31. Brand Vr. Hoofdverbrijzeld
    32. Verboom Vr. Hoofd en rugwond.
    33. Brand M. Borstverwonding
    34. Morks Vr. Gelaatsverwonding 3/5 1923
    35. de Vlaming M. Hartverlamming door huisarts ingevuld(?)
    36. Hak-Nederlof Vr. Doorzeefd van scherven
    37. Opgenomen door Ziekenhuis
    38. Opgenomen door Ziekenhuis
    39. Opgenomen door Ziekenhuis
    40. M. Spoor-Makkelie Vr. Bedolven., 38 jr. M. Bornstr. [Marienbornstraat] 69
    41. A. v.d. Poorten Leendertse Vr. Hellingen Bedolven. Granaatscherven doorzeefd
    42. onbekende Rotterdamer. Persoonsbewijs bij de Duitschers. Man. Schedelbasis verpletterd. Herkend als G. de Zwart. Boeroestraat 18, Dordrecht, 18 jaar
    43. Mevr. Schetselaar.. Vr. Verbrijzeld evenals de Schedel. St. Jorisweg
    44. Jopie Hak. Meisje Schedel verbrijzeld. Cronjestraat
    45. Fr. v.d. Zee. Meisje Schedel verbrijzeld. Brouwersdijk 191
    46. F.D.P. v.d. Ende Mn Geb. 9/12-09 Schedel verbrijzeld. Vest 98
    47. Kommers Vr. Volkomen uiteengereten Burg. de Raadtsingel 1b
    48. (Wisse) K. [Katharina] Wiese-Horbeck. Vr. Bedolven. (doorgestreept: Duits)
    49. Konings-Schutte. Vr. Nekwervelfractuur Scheepmakershof 8.
    50. A.A. Kommers. meisje Totaal verminkt Burgem. de Raadtsingel.
    51. A.P. Vaes-Kooman [Koman]. Vr. Bedolven
    52. Makkelie-Gerrits [Gerrijts]. Vr. Vermoedelijk bedolven
    53. Kommers. vermoedelijk en vrouw. beenen en ingewanden
    56. G. Kardinaal-Appelée. vr. 62 bedolven (NW Kerksplein)
    57. Aartje Jansen. vr. 18 bedolven Varkenmarkt 57
    58. (Faasse) Ali Vaes, F.A. vr. 27 schedelverbrijzeling.
    59. H.A. [Hendrik Arend] Hoogzand vr. 20 uiteengerukt.
    54. 3 kistjes met ingewanden + arm enz o.a. (doorgestreept: Hoogzand?)
    55. (doorgestreept:) Kist met verschillende lichaamsedeelen


    - DODENLIJST 24 October te Dordrecht
    1. D. van der Knaap man
    2. onbekende man
    3. J. Schaap man
    4. onbekende man
    5. Recourt-van Keppel vrouw
    6. v. Keppel man
    7. B. Gadelle vrouw
    8. onbekende vrouw
    9. P. de Vries vrouw
    10. H.J. Stein vrouw
    11. Vinke vrouw
    12. Kommers man
    13. Guldeman vrouw
    14. onbekende man
    15. Groenenberg vrouw
    16. B. van der Holst vrouw
    17. Sommer man
    18. onbekende vrouw
    19. Schouten meisje
    20. Kruithof man
    21. H. Grens jongen
    22. Keldermans jongen
    23. A. Dekker jongen
    24. Kleipas meisje
    25. P. Groesbeek jongen
    26. J. Smits jongen
    27. onbekend meisje
    28. Franken vrouw
    29. Dicke vrouw
    30. Dooremans vrouw
    31. Brand vrouw
    32. Verboom vrouw
    33. Brand man
    34. Morks vrouw
    35. de Vlaming man
    36. Hak-Nederlof vrouw
    37. H. van Wijngaarden man
    38. Mans-Rio vrouw
    39. A.H. Molenaar jongen
    40. onbekende vrouw
    41. A. v.d. Poorten vrouw
    42. G. de Zwart jongen
    43. Schetselaar vrouw
    44. J. Hak meisje
    45. Fr.R. v.d. Zee meisje
    46. F.D.P. v.d. Ende man
    47. C. Kommers meisje


    - (A. Jurcka [Augustus F.A.M. Jurcka] Ploegcmt. ploeg II, E.H.B.O. post, Weeshuisstr. 6 Dordrecht)
    Dordrecht 24/1- '44
    Aan den WelEd. Zeer Gel. Heer Dr. P.J. Koopman, Dir. G.G.G.D. te Dordrecht

    Zeer gel: Heer,
    Om +- half één zijn wij met de eerste wagen (V.en.D.) uitgerukt en heeft ons werk hoofdzakelijk
    bestaan in het vervoer van gewonden en dooden.
    Wij hebben vervoerd:
    1 vrouw vanaf Steegoversloot 57 naar Gem: Ziekenhuis
    1 vrouw vanaf Museumstr. naar Gem: Ziekenhuis
    1 patiënt vanaf Steegoversloot 57 naar Ziekenverpleging
    1 patiënt vanaf Augustijnenkamp 11 naar Ziekenverpleging
    2 patiënten vanaf Vest (resp. 67-57) naar Diaconessenhuis
    2 dooden vanaf Burg de Raedtsingel (C.J.M.V. gebouw) Lijkenhuis Gem. Z.
    2 dooden vanaf Kunstmin naar Lijkenhuis Gem. Z.
    2 gewonden vanaf Steegoverslot naar Gem: Ziekenhuis
    1 gewonde vanaf Museumstr. naar Ziekenverpleging
    1 gewonde vanaf Augustijnenkamp Ziekenverpleging
    2 gewonden vanaf Vest (brandwerkaz.) naar Diac: huis
    2 gewonden vanaf Burg: de Raedtsingel naar Gem: Ziekenhuis
    2 doodebn vanaf Burg: de Raedtsingel naar Lijkenhuis Gem. Z.
    1 gewonde vanaf Stooplaan naar Gem: Ziekenhuis
    2 dooden vanaf Vest (Steenhouwerij) naar Lijkenhuis G.Z.
    Mevr. de Lijster van Hallincqlaan naar fam: Naaktgeboren, Bankastraat 78.

    Het vervoer was hiermede voor ons afgelopen en hebben wij al het materiaal van diverse plaatsen afgehaald
    en ter bestemder plaatse gebracht. Hiermede waren wij om+- 7 uur gereed en is de wagen van V.en D. ingerukt.
    Ploegcomt. Nusteling heeft met zijn manschappen diverse vervoeren gedaan in opdracht van de com.post met wie hij zich
    steeds telefonisch in verbinding stelde
    Hij was hiermede gereed om +- 5 uur. Zijn manschappen zij toen ingerukt.
    Hoogachtend, A. Jurcka Ploegcomt.

    - LIJST VAN SLACHTOFFERS dd. 24 Oct. '44 opgenomen in het GAST- OF ZIEKENHUIS te DORDRECHT.
    KINDERZAAL
    • Dielhof, Cornelis Leendert, Cronjéstraat, 28, geb. 30-6-1935, Geref.
    • Nusteling, Hubertus Petrus Higinus, Giessenmondestr., 32, geb. 27-9-1934, RK.
    • Polderman, Adriaan Cornelis, Oranjelaan 31rd, geb. 23-11-1935, evacue, Chr.G.
    • Bos, Berthus, Giesenmondestraat 36, geb. 6-3-1932, N.H.
    • Boo, Hendrik de, Loggerstraat 1, geb. 20-8-1930, Vrij Evang.
    • Gerhardt, Wilhelmina Engelina, Soembastr. 86, geb. 26-5-1936, N.H.
    • Wit, Rijk Gerardus de, p/a Evers, Reeweg 3, leeft. 3 j. (erg), N.H.
    VROUWEN-INTERN
    • Mans-Rio, Huiberdina, geb. 13-12-1887, Museumstraat 10 (overl. 25 Oct. '44)
    • Rijke, Wilhelmina, geb, St. Jorisweg 43, gefb. 20-5-1886, N.H.
    MANNEN-VERBAND
    • Ferrari, Theodorus Wilhelmus, geb. 22-6-1890 B. de Raadtsingel 1crd, R.K.
    • Stoter, Albert, Borneostraat 9, 22-2-1928, Chr. Geref.
    • Simons, Bertus, Madeliefstraat 10, geb. 29-8-1929, R.K.
    • Langeweg, Cornelis, Nieuwstraat 59, geb. 1-12-1867, -
    • Pont, Arie, Almsvoetstraat 12, geb. 23-7-1915
    VROUWEN-VERBAND
    • Molenaar, Aantje H., Boeroestraat 84, geb. leeft. 13 j., (overl. 25/10 '44) G.Gem.
    • Biggelaar, Henriette Cornelia Maria van den, Rotterdamscheweg 143, geb. 8-5-1916, R.K.
    • Boelhouwer-Mulhaus, Museumstr. 10, geb. 16-10-1897, Geref.
    • Lovens-v. Meteren, Jenneke Johanna, geb. 23-12-1873, H. Josinahof, N.H.
    • Koning-Broekhuizen, Toos de, Vrieseweg 65, geb. 5-9-1918, N.H.
    • Driel, Cornelia van, Singel 220, geb. 29-7-1883, N.H.
    • Bernard, Pietje, Adriana, Marienbornstraat 52, geb. 17-5-1927, N.H.
    • Mantingh, Aafke Wietske Hermina, Krispijnscheweg 107rd, gfeb. 16-3-1918, N.H.
    MANNEN-VERBAND
    • Wijngaarden, H. van, h.w.s., Dr. Schaepmanstr., overleden 24-10-1944


    - Lijken die naar huis vervoerd zijn.
    No. 24 Kleipas
    No. 26 Smits.
    No. 34 Morks

    - MEMORANDUM VAN DIACONESSENHUIS, Dordrecht (Prinsenstraat Nos. 32-38, telefoon 4641-4642 - postgiro 176681)
    Op 24 October in het Diaconessenhuis behandeld slachtoffers:
    • 1. Jopie de Frère, Jac. van Lennepstraat 48, schaafwondjes
    • 2. Rini, Sibum, Boeroestraat 21, schaafwondjes
    • 3. Marie v. Leeuwen, Zuidendijk 80, hoofdwond gehecht
    • 4. Dhr. H. Bosman, Krommedijk 23rd, hoofdwondjes
    • 5. mej. P. Essebaggers, Almsvoetstr. 5, halswond. opgenomen
    • 6. F. Gerritsen, Steegoversloot 52, hofd- en beenwonden
    • 7. R.A. v.d. Mijle, Vrieseweg 39, gebroken arm en teen. opgenomen
    • 8. mej. Schillemans, Boogjes 51, gebroken teen
    • 9. dhr. Ophorst, Bilderdijkstraat 4zw, diverse schaafwonden armblessuur. opgenomen


    - GEWONDEN van ZIEKENVERPLEGING
    Reeds ontslagen
    • Mevr. Vrolijk, Bleekersijk 54, kraamvrouw
    Kinderen
    • Thijs Tulp, Krommedijk 50rd
    • Corrij de Ruyter, Zuidendijk 52, geb. 26-4-1932
    • Cor Prins, Riouwstraat 71, geb. 16-3-1931
    • R. Hermans, Jac. Marisstraat 98, geb. 18-10-1931
    • Ali Herman, Jac. Marisstraat 98, geb. 19-3-1928
    • Thomas den Hartog, Blanckenbrugstr. 56, geb. -
    • Adrie Dubbeldam, Obrechtstraat 29, geb. 30-7-1925-
    • Katrina Bezemer, Hoofdstraat
    • Kees v.d. Adel, Kromhout 13rd.
    Opgenomen zijn.
    • Mej. H. v. Randwijk, Wilhelminastichting 14, 25/12 1878. Hoofdwond.
    • Mevr. H. v. Randwijk-Mühlenstein, St. Jorisweg 43, 22/6 1886. Hoofd- en beenwond.
    • Mej. L. Bakker, Augustijnkamp 6, 13/1 1892. Hoofdwond.
    • Mej. Dekkers, Soembastraat 3. 10/9 1928. Hals en armen verw.
    • heer J. Richter. Baerlestraat 74. 7/4 1897. Oogen verwond.
    Nood-Ziekenhuis
    • Geen gewonden opgenomen.


    - Aanvulling van de reeds gepubliceerde Doodenlijst.

    No. 2 H. Timmers
    No. 4 J.D. v. Peeren
    No. 8 Ferrarie
    No. 14 Groenenberg
    No. 15 Sommer
    No. 18 A.M. v. Peeren-Wensch
    No. 27 C.M. Heylaarts
    No. 40 M. Spoor-Makkelie
    No. 48 Wisse. Vrouw
    No. 49 Konings-Schutte. Vrouw
    No. 50 A.A. Kommers. Meisje
    No. 51 Onbekende vrouw.
    No. 52 Onbekende vrouw.


    NB.
    - "[23-10-2012] DORDRECHT - Van de dertien Dordtse burgers die werkten in oktober 1944 in park Merwestein zijn er pas twee als slachtoffer van het bombardement op dat park herkend. Daarom zal voor de eerste keer een unieke foto worden gepubliceerd om meer duidelijkheid te krijgen over het lot van die dertien werkers in het park...
    De foto van de dertien werkers in het park - die ook een tijdsbeeld geeft - komt uit de collectie van het Museum 1940-1945. De locatie waar de foto werd gemaakt is Park Merwestein. Volgens Van Bemmel dateert de foto uit september-oktober 1944, dus de kans is zeer groot dat alle mensen tijdens het bombardement in het park waren. Zij hadden werk in de keuken van het gebouw in het park of in de tuin...
    Het waren bijzondere omstandigheden. Het park was in 1944 Duits militair gebied. De bezetters hadden in een historisch gebouw een hoofdkwartier. Twee personen op de foto zijn inmiddels als slachtoffer herkend: Anna Makkelie-Gerrijts en Maria Spoor-Makkelie ....
    "

    (www.dordrecht.net/nieuws/2012-10-23-10127-zoektocht-naar-dertien-slachtoffers-van-bombardement-op-park-merwestein.html)

    1. mogelijk Van Elst (boek: Dordrecht 40-45 (W. van Wijk))
    2. vrouw NN [mog. vrouw De Keizer, Vest?] (overleden) (boek: Dordrecht 40-45 (W. van Wijk))
    3. Maria Makkelie (1905-1944), bedolven 24-10-1944 (RAD 237-88), tr. Arend Spoor, wonende te Marienbornstraat; (site: bombardementenopdordrecht.nl);
    4. vrouw Kerseboom (overleefd) (boek: Dordrecht 40-45 (W. van Wijk))
    5. Aartje Jansen, 18 jr (overleden), bedolven 24-10-1944, wonende Varkenmarkt 57 (RAD 237-88) (boek: Dordrecht 40-45 (W. van Wijk))
    6. Meinsje Koning-Schutte, 35 jr. (overleden), nekwervelfractuur 24-10-1944, wonende Scheepmakershof 8 (RAD 237-88), tr. Huibert Koning (boek: Dordrecht 40-45 (W. van Wijk))
    7. Alida Pieternella Vaes, 29 jr. (overleden), bedolven 24-10-1944 (RAD 237-88), tr. Adrianus Peterse (boek: Dordrecht 40-45 (W. van Wijk))
    8. man
    9. Alida Pieternella Vaes-Koman, 60 jr (overleden), bedolven 24-10-1944 (RAD 237-88) (boek: Dordrecht 40-45 (W. van Wijk))
    10. vrouw Maria van den Dobbelsteen? (overleefd), overl. 1977 (boek: Dordrecht 40-45 (W. van Wijk))
    11. Johanna Elizabeth Makkelie-Gerrys, 39 jr (overleden), verm. bedolven 24-10-1944 (RAD 237-88) (boek: Dordrecht 40-45 (W. van Wijk))
    12. vrouw NN [mog. vrouw De Keizer, Vest?] (overleden) (boek: Dordrecht 40-45 (W. van Wijk))
    13. Geertrui Kardienaal-Aupperlee, 62 jr (overleden), bedolven 24-10-1944, wonende Nieuwkerksplein 21 (RAD 237-88), tr. Joris Kardienaal (boek: Dordrecht 40-45 (W. van Wijk))
    (niet op de foto: kok Freek Gooshouwer (stoker sleepboot), onder het puin vandaan gehaald, overleefd (boek: Dordrecht 40-45 (W. van Wijk));

    PS.
    - K. [Katharina] Wiese-Horbeck., Vr., Bedolven. (RAD 237-88)

    - (rapport 363) Donderdag 28 December 1944
    te 09.00 uur - Doet Frederik Gooshouwer, stoker, oud 40 jaar, won. Grootekerksbuurt 33, aangifte van diefstal van 1 H.L. cokes uit de gang van zijn woning. Doorgegeven van de recherche.
    - (rapport 217) Maandag 5 Augustus 1946
    Inhoud rapport: Door de agenten J. Monsieurs en A. Breedveld wordt P.V. opgemaakt terzake Art. 4 der Varkensverordening 1945 en Art. 77 der Bouwverordening van Dordrecht contra Frederik Gooshouwer, geb. Dordrecht 1 Juni 1904, wonende te Dordrecht Grootekerksbuurt 33 rood. Het betrokken varken wegende ongeveer 25 K.G. is inbeslaggenomen.

    Laatst gewijzigd: juni 2019.