Dordrecht: Tekengenootschap Pictura: tentoonstelling Roland Lary 1915-1916 (en 1920)
Bron: Regionaal Archief Dordrecht
Toegang: 206 (Pictura)
Inventarisnummer: 268 (stukken hulde R. Larij), 390 (catalogus 1915/1916 en 1920), 565 (toespraak 1930)
** scans verkrijgbaar**
(transcriptie: E. van Dooremalen)
toespraak 1930
Bron: Regionaal Archief DordrechtToegang: 206 (Pictura)
Inventarisnummer: 565
Dames en heeren,
Hooggeachte Jubilaris,
Als Voorzitter van het Teekengenootschap "Pictura" is mij de vereerende taak toebedeeld tot U Larij hier het woord te mogen voeren, een opdracht, die ik met graagte heb aanvaard. Het is toch immers een zeldzaam feit dat ons heden hier te samen brengt, n.l. dat gij Larij, in goede gezondheid, toegerust met groote gaven en bezield met een haast onverzwakte werklust, Uw 75e verjaringsdag hebt mogen beleven.
Waar gij zijt de nestor der Dordtsche schildersbent, het oudste eerelid van ons Teekengenootschap, waaraan ge in achter ons liggend ejaren, mede als bestuurder, Uw gaven en krachten hebt gegeven, daar was het vavnzelfsprekend dat Pictura er prijs op stelde, om U, ter gelegenheid van Uw 75e, verjaring haar hulde te betuigen.
Wij hebben gemeend dit te kunnen doen, eerstens door U te verzoeken, om voor onze ledententoonstelling een deel van Uw kunstwerken te willen afstaan, welek wij in een eeregroep hebben vereenigd en vervolgens door U uit te noodigen, om in ons eigen gebouw meer in 't openbaar onze hulde te willen ontvangen daarbij (en) Uw vrienden in de gelegenheid (te) stellen(de) de hunne darbij te voegen.
Beste Larij, wij zijn er U dankbaar voor, dat gij aan onze uitnoodigen gevolg hebt willen geven en namens Pictura heet ik U in ons midden hartelijk welkom.
Pictura heeft U willen huldigen en zij heeft daar alle reden voor. Gij zijt allereerst de begaafde, fijnzinnige kunstenaar, die met knappe en gevoelige, echt Hollandsche kunstwerken, de faam van de reeds meerdere eeuwen beroemde Dordtsche schildersbent met eere heeft hoog gehouden en die faam ook buiten onze stadsgrenzen hebt helpen uitdragen.
Van ons oud Genootschap zijt gij reeds 55 jaren een verdienstelijk en waardig lid. Krachtig hebt gij in vroeger jaren aan zijn bloei en instandhouding meegearbeid, waarvan talrijke jaren als bestuurslid en meermalen had gij de leiding als Voorzitter.
Toen zoowat 20 jaar geleden de belangtelling voor ons Genootschap sterk was gedaald en pogingen werden ondernomen, om het van actief schildersgenootschap te degradeeren tot een louter passieve kunstlievende vereeniging, toen hebt gij alarm geblazen, de jognere schilders opgeroepen en ze tot het bewustzijn gebracht, dat als ze hun schouders er maar onder zetten, de zaken maar flink aanpakten, Pictura als schildersgenootschap kon blijven bestaan. Gij hebt toen zelg de voorzittersplaats bezet en het is U gelukt Pictura in haar oorspronkelijke staat te behouden en het weer tot bloei te brengen.
En al is in de nu meer materiaal georienteerde tijden het bestaan van een Kunstgenootschap al even moeilijk en wisselvallig als het bestaan van de kunstenaar zelf, we bestaan nog steeds en met eere en dat dit zoo is danken we ook aan jou Larij, waarvoor we je blijvend dank verschuldigd zijn.
Talrijke jonge schilders hebt ge met raad en daad ter zijde gestaan en hen van Uw eigen groote geaven en aanwakkerend voorbeeld doen profiteeren en ook zij zullen U op deze dag darvoor dankbaar zijn. Gij hebt de fakkel der kunst gedurende Uw werkzaam leven brandend gehouden en er voor gezorgd dat er jongeren zijn, die haar straks van U zullen kunnen overnemen en verder dragen.
Er is dus voor Pictura alle aanleiding, om je ook heden weer haar hulde te brengen. We deden dit toen je 60 jaar werd met een eeretentoonstelling van je kunstwerken hier in Pictura's zalen, onder auspicien van een eerecomitee onder aanvoering van Jan Veth, Jan Toorop en Hidde Nijland. Toen je 70 jaar was hebben we dat feit gevierd als nu, n.l. met een eeregroep op de ledententoonstelling en wat we zullen doen als je over vijf jaren 80 bent ...... dat durf ik nog niet te voorspellen.
Ik heb echter goede hoop, dat Pictura ook dat feest zal mogen meevieren. We lezen wel telkens in het levensberichten, die van je in de couranten verschijnen, dat je zwakke gezondheid je het beroep van kunstschilder inplaats van dat van aesculaap deed kiezen, maar zoo langzamerhand is er toch wel reden om aan dat zwakke gestel wat te gaan twijfelen.
Ik ben er toch van overtuigd dat het beroep van medicus je in materieel opzicht dan, een nog beter bestaan zou hebben verzekerd dan dat van kunstschilder, waarvan allicht je gezondheid mede zou hebben geprofiteerd. Het kunstenaarsbestaan is enkele gevallen uitgezonderd, meestal het tegengestelde van lucratief en in tijden van malaise werden tot nog toe geen noodwetjes gemakat voor niets verdiendende kunstenaars, zoals dit geschiedt voor minder verdiende boeren en fabrikanten.
Er moeten dunkt me wel klemmender redenen geweest zijn, die jou Larij het penseel en het schetsboek deden verkiezen inplaats van het lancet en het receptenboekje. Het zal wel je kunstzinnige aanleg, je aangeboren talent, je intuitief gvoel voor de schilderkunst zijn geweest, die je keuze ten sloote hebben bepaald en we kunnen ons gelukkig rekenen, dat je de kunst boven de wetenschap hebt gesteld, waardoor we een talentvol, begaafd schilder rijker werden. (Was je ook een begaafd (als) medicus zou zijn geweest dat blijft een open vraag.)
Maar hoe 't volk ook zij Larij, we verheugen ons hartelijk in je 75e verjaring van heden. Pictura wenscht je daarmede van harte geluk en met deze lauwerkrans betuigt ze je haar hulde voor al hetgeen je als begaafd schilder, als kunstenaar, als oud-bestuurder voor ons Pictura hebt gedaan. We wenschen je toe: blijf nog lang ons hoog gewaardeerd eerelid en de nestor der Dordtsche schildersbent.
B.v.B. [van Bilderbeek]
Dordt 22 Dec. 1930.
Laatst gewijzigd: maart 2019.