- Het HUIS TEN DONCK te SLIKKERVEER, sedert het laatst van de 17de eeuw in eigendom aan het adellijk geslacht Groeninx van Zoelen. Dit gebouw, den aanblik van statigen en voornamen eenvoud biedende, is verrezen op eene plek, die eens het tooneel was van een wreedaardige bedrijf tijdens den 80-jarigen krijg en die dus niet van historische beteenis ontbloot is. In 1575 nl. werd het toenmalige kasteel door de Spaansche troepen vanuit Krimpen a/d Lek in brand geschoten; in 1616 herbouwd door Francois VAN DER DUIN, werd het in 1746 weder gesloopt en in hetzelfde jaar werd het tegenwoordeige huis opgetrokken. De heerlijkheid heeft achtereenvolgens toebehoort aan de geslachten VAN DONCK, PERSIJN, BROUWER, VAN DER DUIN, COCK en sedert 1698 of 1699 aaan GROENINX VAN ZOELEN. Men zal zich herinneren dat mevr de Barones GROENINX VAN ZOELEN per rijtuig H.K.H. Prinses Juliana van het Koninklijk Paleis te 's-Gravenhage naar de kerk geleidde voor de doopplechtigheid.
(BRON: pag. 110 + foto, "DE PRINS der geillustreerde bladen" 4 sept 1909)
- Mevr. C. KEMPERS-STUTTERHEIM, de bekende
soldaten-moeder versierd met het ridderkruis der Oranje-Nassau, vierde onlangs
haar 40-ajrig jubileum als verzorgster van zieken enz; als meisje ving zijn haar
leidewerk aan, dat zij als jonge officiersvrouw in Indie met zooveel toewijding
en onbaatzuchtige hartelijkheid voortzette; zij verrichtte al wat in haar
vermogen was, om de soldaten die geestelijke of materieele hulp behoefden, te
troosten te steunen en op te beuren; haar huis stond voor elk militair open,
onverschillig van welken graad, rng of godsdienst. Deze edele vrouw blijft
ongetwijfeld in dankbare herinnering van allen die hare weldaden genoten of haar
liefdewerk gadesloegen.
- Etui, waarin de oorkonde wordt bewaard welke 2 september bij monde van den
burgemeester van leeuwarden, denheer A.E. ZIMMERMAN aan den afgetreden
Commissaris der Koningin in de provincie Friesland, Mr Baron VAN HARINXMA THOE
SLOOTEN,als huldeblijk zal worden aangeboden. Het ontwerp is van den heer P. VAN
ERP, die ook grootendeels het drijfwerk in renaissancestijl uitvoerde; het
motief is genomen naar een uit de eerste eeuwen veel voorkomende reliquiekist,
waarin de beenderen of andere overblijfselen van heiligen bewaard werden. Op het
deksel, rechts, zijn aangebracht de wapens van Friesland envan de familie
HARINXMA; de lengte der doos is 28 cm.
(BRON: pag. 120 + foto, "DE PRINS der geillustreerde bladen" 4 sept
1909)
- Jhr. Mr. P.A.J. VAN DEN BRANDELER Tot Procureur-Generaal bij het Gerechtshof te Leeuwarden is benoemd Jhr. Mr. P.A.J. VAN DEN BRANDELER, sedert 1903 Advocaat-Generaal bij het Hof te Amsterdam, waar hij in hoog aanzien staat; diepe ernst, zelfbewustzijn en waardigheid teekenen zich op zijn gelaat; zijne rustige gestrengheid bij de zittingen maakt indruk op ieder, die in de plechtstatige audientiezaal aanwezig is, en zijn met redenaarstalent, heler uitgesproken van rijpe ervaring en een benijdenswaardig doordringingsvermogen in de dikwijls zoo moeielijk te ontwarren weefselen der strafdelicten. Gebeoren te DORDRECHT 20 september 1857, studeerde hij aan de Rijskuniversiteit te leiden, waar hij in 1875 ingeschreven als student en in september 1880 promoveerde tot doctor in de Rechten, op eene dissertatie: "Het recht van gratie volgens ons vroeger en hedendaagsch Staatsrecht", waarover Prof. Mr. DOMELA NIEUWENHUIS in "De Tijdspiegel" van augustus 1882 een zeer waardeerend oordeel uitsprak. In aanvulling op die wetenschappelijke studie schreef hij in de "N. Bijdr. voor Rechtsgel." (1884): "Over de schorsing van de tenuitvoering van arresten en vonnissen tot en door indienen van een verzoekschrift om gratie". Achtereenvolgens was hij Ambtenaar van het Openbaar Ministerie bij de Kantongerechten te 's-Gravenhage en Delft (1883); Substituut-officier van Justitie bij de rechtbank te Zutphen (1890); Substituut-officier van Justitie bij de rechtbank te 's-Gravenhage (1897); Officier van Justitie te Roermond (1899); Advocaat-Generaal bij het Gerechtshof te Amsterdam (1903). Op den Hoogen raad der Nederlanden volgen onmiddellijk de 5 gerechtshoven; 's-Hertogenbosch, Arnhem, 's-Gravenhage, Amsterdam en Leeuwarden; het rechtsgebied zijn gelegen in Friesland, Groningen en Drenthe. (BRON: pag. 125 + foto, "DE PRINS der geillustreerde bladen" 11 sept 1909)
- JOHANNES JELGERHUIS Rienkeszoon, (geb. 24 sept 1770,
overleden 6 october 1836), naar de in de Portrettengalerij van den
Amsterdamschen Stadschouwburg opgenomen, schilderij door J.W. PIENEMAN, geschenk
van denheer C.J. MORIN - Jelgerhuis was in zijn tijd een vermaard acteur en
kunstschilder. Mevr Kleine-Gartman en P.A. Morin waren van moederszijde zijn
kleinkinderen.
- Marie Johanna KLEINE-GARTMAN, geb. 31 dec 1818, overleden 30 sept 1885, naar
de schilderij (geschenk van den schilder H.A. SANGSTER) opgenomen in de
Portrettengalerij van den Stadsschouwburg van Amsterdam.
(BRON: pag. 126 + foto, "DE PRINS der geillustreerde bladen" 11 sept
1909)
Portrettengalerij
MARIE JOHANNA GARTMAN werd 31 dec 1818 te 's-Gravenhage geboren. Haar moeder,
een dochter van den welbekenden acteur en kunstschilder JELGERHUIS, en haar
vader waren beiden aan den Amsterdamschen Stadsschouwburg verbonden, resp. als
"vertrouwelinge in het treurspel", een vast emplooi in die dagen, en
als "danser in het corps de ballet".
In 1836 kreeg zij haar eerste engagement aan dien schouwburg en in dat jaar
trouwde zij met den violist L.A. KLEINE. Aanvankelijk had zij natuurlijk slechts
kleine rollen te spelen, doch al spoedig ontwikkelden zich (dank zij vooral het
uitmuntende voorbeeld van de eminente actrice Mevr. NARET-KONING, die de
minzaamheid zelve was voor haar jeugdige confrateressen) de haar aangeboren
talenten dermate, dat haar ook meer betekenend werk werd op gedragen.
De eerste werkelijke triomfen echter vierde Mevr. KLEINE-GARTMAN pas in 1846,
toen zij overging naar den Salon des Varietes in de Nes, dir. DUPORT. Daar kreeg
zij gelegenheid om in groote, belangrijke rollen te toonen wat zij als actrice
vermocht. Haar succes was schitterend. Het publiek, gewonnen door den eenvoud en
de waarheid, welke haar spel steeds kenmerkten en
waarvan de indruk nog verhoogd werd door het arostocratische van haar uiterlijk,
droeg haar a;s 't ware op de handen. En toen zij dan ook in 1856 naar den
Stadsschouwburg, dir. J. Ed. DE VRIES, terugkeerde, had zij zich de eerste
plaats onder de Nederlandsche actrices veroverd, een plaats welke zij heeft
behouden.
Later ging zij met DE VRIES naar Rotterdam, doch reeds na drie jaar verbond zij
zich, door heimwee hiertoe gedreven, weer aan het gezelschap van den
Amsterdamschen Stadsschouwburg, dir. ROOBOL, TJASING en PETERS. Van 1872-1876
maakte zij deel uit van het gezelschap, dat onder STUMPFF en VELTMAN het
Grand-Theatre en den Zomerschouwburg van Grader bespeelde, doch toen in
laatstgenoemd jaat het Nederl. Tooneel werd opgericht, sloot zij zich hierbij
aan. Bij dit gezelschap is zij gebleven tot het voorjaar van 1885, toen zij haar
50-jarig jubileum vierde en tevens afscheid van het tooneel nam ("Juffer
Serklaes"). Den 30 september van dat jaar overleed zij. Behalve als
tooneeelspeelster blonk Mevr. KLEINE ook uit als onderwijzeres. Jaren lang, van
de oprichting in 1875 af, heeft zij haar groote paedagogische gaven gewijd aan
de Tooneelschool en door haar wijze, zaakkundige en leerzame lessen veel
bijgedragen tot de verheffing onzer toneelspeelkunst.
De grootheid en voortreffelijkheid van deze nooitvolprezen kunstenares laten
zich het best afmeten naar de eerbiedige bewondering, welke haar naam thans nog,
een kwart eeuw na haar verscheiden, opwekt.
G.B.
(BRON: pag. 126 + foto, "DE PRINS der geillustreerde bladen" september
11 1909)
- Ter gelegenheid van den geboortedag van H.M. de
Koningin is de heer F.M.A. VAN SCHAECK MATHON, sedert 1898 burgem. van Nijmegen,
reeds ridder van de Mil. Willemsorde, ben. tot ridder der orde van den Ned.
Leeuw.
- Onder vele blijken van belangstelling herdacht de vorige week de heer A. VAN
DER ENT, dir van het post- en telegraafkantoor te Kralingsche veer, zijn
25-jarig jubileum in 's Rijks dienst; vanhet personeel en van de gezamenlijke
zalmhandelaren ontving hij fraaie geschenken.
- De heer G. JOCHEMS Rz. journalist te 's-Gravenhage,op een na de oudste der
parlementaire verslaggevers, thans werkzaam op de pesttribune van de beide
Kamers der Staten-Generaal, ondervond de vorige week ter gelegenheid vanzijn
25-jarig jubileum vele hartelijke bewijzen van belangstelling.
- Als een unicum plaatsen wij het portret van den 21-jarige heer M. JONKER,
die,ofschoon zijn 3de levensjaar blind, na een volhardende studie van 2 1/2
jaar, met behulp van brailleschrift overgezette studieboeken, er inslaagde het
diploma M.O. Engelsch te verwerven; om de taal meer machtig te worden bracht hij
een half jaar in Engeland door. De heer JONKER heeft in de zwem- en roekunst een
benijdenswaardig peil van bedrevenheid bereikt.
- Het plotseling overlijden van Mgr. Dr. M.H.R. CORTEN, dir van Rolduc,
geheim-kamerheer van Z.H. den Paus, kanunnik en officier der orde van
Oranje-Nassau, heeft groote droefenis gewekt; de gevierde geestelijke, in 1844
geb. en in1868 tot priester gewijd, werd in den trein van EIJSDEN komende, bij
aankomst te MAASTRICHT dood in de coupe gevonden.
- Te Amsterdam is op 68-jarige leeftijd overlden de heer F.L. VISSER, die sedert
1875 lid van den gemeenteraad, sedert 1897 wethouder van publieke werken der
gemeente AMERSFOORT was en om gezondheisredenen 1 juli jl aftrad; na zijn zoo
nuttig leven heeft hij dus slechts zeer kort van zijne welverdiende rust in de
hoofdstad genoten.
- De heer J.H.J. SIGAL, assisitent-president van SALATIGA, is onlangs te
SEMARANG overleden.
- Op 43-jarigen leeftijd is na een langdurig lijden ten grave gedaald de heer
J.C. HEUFF, civiel-ingenieur en aannemer te GORINCHEM , lid van de bekende firma
VOLKER EN BOS; de overldene was wegens zijne bekwaamheid en zijne
karaktereigenschappen zeer in aanzien. (BRON: pag. 132 + foto, "DE PRINS
der geillustreerde bladen" 11 sept 1909)
- Neerlands' vertegenwoordiging bij de Hudson-Fultonfeesten te New York. Tot het
hooge gezelschap, op het dek van het stoomschip NIEUW AMSTERDAM inbeel
dgebracht, behooren de heer J.T. CREMER, Pres. van de Ned. Handelmaatschappij
met echtgenoote; Mr W.F. VAN LEEUWEN, Burgemeester van Amsterdam met echtgenoote
en 2 zoons; Prof. Mr J. Baron D'Aulnis DE BOUROUILL; de heer S.P. van Eeghen en
dochter; de heer en mevr HELDRING; de heer en mevr DE MONCHY; de heer VAN RIJN;
Mr VAN REES met echtgenoote en dochter.
(BRON: pag. 133 + foto, "DE PRINS der geillustreerde bladen" 18 sept
1909)
- De Zweedsche bark "Ekonorn" die verlaten en zonder bemanning in zee
aangetroffen en naar IJmuiden opgebracht door de stoomtrawlers Juliana en Pieter
Jan; hoogstwaarschijnlijk heeft zich op dit vaaruig een drama afgespeeld, dat de
ondoorgrondelijke wateren ons nimmer voldoende zullen ontsluieren.
- De "Johan Willem Friso", die op de kust van AMELAND landde en voor
afbraak werd verkocht; het schip was bevracht met graniet, naar wij vernamen,
door den koning van Zweden ten geschenke gegeven en bestemd voor het
Vredespaleis; hoe jammer, dat die kostbare lading geheel is verloren gegaan. |
(BRON: pag. 139 + foto, "DE PRINS der geillustreerde bladen" 18 sept
1909)
- Den 11den September herdacht Mgr. W.F. ELSEN, deken
en pastoor te GRONINGEN, ridder der orde van Oaranje-Nassau, zijn zilveren
jubileum; vele huldeblijken, getuigden van de hoogachting en waardeering, die
bij zijn parochianen en in den breeden kring van bekenden verworven heeft.
- Op 81-jarigen leeftijd is te Amsterdam overleden GEORGE BARON ROSENTHAL,
medeoprichter en hoofd van het algemeen bekende bankiers-en commissiehuis
LIPPMAN, ROSENTHAL EN CO, tevens deken van het consulaire corps in de hoofdstad.
Door den dood van dezen beminden man heeft de maatschappij een groot weldoener
en een zeer werkzaam, ernstig zakenman verloren, die in breeden kring gemist zal
worden.
- Wegens zijn doortastend, actief en beleidvol optreden bij de krijgsbedrijven
op het eiland SOEMBAWA in 1908, is benoemd tot ridder der Militaire Willemsorde
4de kl. de officier van gezondheid van het O-I leger, Dr. F.W. VAN HAEFTEN.
- De heer W.C. SCHIMMEL, sedert 1877 leeraar aan 's Rijks veeartsenijschool te
Utrecht, ridder der Oranje-Nassau, is voorzitter van het uitvoerend comite van
het 9de Veeartsenijkundig Congres, deze week te Scheveningen gehouden en door
Z.K.H. Prins Hendrik geopend. Uit alle werelddelen zijn deelnemers aan dit
belangrijk Congres gekomen.
- De heer H.G. BEEKMAN herdacht 15 september den dag, dat hij voor 40 jaar
benoemd werd tot gemeenteambtenaar te AMSTERDAM; thans nog werkzaam aan het
bevolkingsregister, bekleedde hij voor de centralisatie van deze afdeling het
ambt van buurtsecretaris in verschillende wijken, waar hij voor elen een zeer
gewaardeerde vraagbaak was.
- Ds. F.H.J. GRUNDLEHNER, predikant der Nederl. Hervormde Gemeente te DELFT,
hoopt 21 dezer zijne 25-jarige Evengelie-bediening aldaar te herdenken;
onopgemerkt zal deze dag voor den geachten en beminden geestelijken voorganger
gewis niet voorbij gaan.
- De heer D.P. VERMAAS te LEIDEN hoopt 21 september zijn apothekers-jubileum te
herdenken; de hulde, die hem bereid wordt, zal hem een tastbaar bewijs zijn
hoezeer geacht en bemind is.
- Mr. J.J. BERGSMA, een der oudste en hoogst in aanzien staande advocaten te
's-GRAVENHAGE, sinds 1863 advocaat bij den Hoogen Raad der Nederlanden, is de
vorige week overleden.
- Het overlijden van zuster A. DE KORVER, hoofdverpleegster in de barakken der
choleralijders te CROOSWIJK (Rotterdam), heeft algemeene droefenis gewekt; bij
de plechtige teraardebestelling was buitengewone deelneming. Dr. F.H. SCHREVE,
geneesheer-directeur van het ziekenhuis, herdacht aan de geopende groeve, in
gevoelvolle woorden, haar werk van liefde en toewijding aan de lijdende
menschheid.
(BRON: pag. 139 + foto, "DE PRINS der geillustreerde bladen" 18 sept
1909)
De Nieuw Hoogere Burgerschool te Dordrecht Dit gebouw,
zoowel uit een architectonisch oogpunt als wegens het grootsche doel der
stichting, eene aanwinst voor de bloeiende en voorname Hollandsche stad, is van
rooden baksteen opgetrokken en twee verdiepingen hoog; in het groote raam van
gebrand glas zijn de portretten aangebracht van Vondel, Joh. de Witt, Erasmus,
Hugo de Groot en Chr. Huygens, terwijl bij de opening een gedenktegel in de
vestibule werd onthuld door den oudsten zoon van den wethouder van onderwijs, DE
KANTER.
De plechtige opening had plaats door burgemeester Wichers, in tegenwoordigheid
van het Dag. Bestuur en den gemeenteraad, den directeur der H.B.S., Dr. VAN OVEN
en leeraren, de commissie van het toezicht op het M.O., den inspecteur Dr.
CAMPERT, den bouwmeester en andere autoriteiten en genoodigden, waarvan wij
noemen:
1. H.J. WICHERS, burgemeester
2. J. HORDIJK Jaczn., wethouder
3. E. V.D. GIJP BARENDREGT, wethouder
4. P.J. DE KANTER, wethouder
5. P.J.E. DE KANTER
6. Mevrouw DE KANTER-COLLOT D'ESCURY
7. Dr. J. CAMPERT, inspecteur M.O.
8. Mr. D. VAN HOUTEN Jzn., gem.-secretaris
9. Dr. A.S. VAN OVEN, directeur der H.B.S.
10. J.N. VAN RUYVEN, directeur der gem.-werken
(BRON: pag. 141 + foto, "DE PRINS der geillustreerde bladen" september
18 1909)
ONDERSCHRIFT: Het huisje met omgeving te Koekange (prov. Denthe), waar onlangs
de afschuwelijke drievoudige moord heeft plaats gehad; het kruisje rechts duidt
het gat in den muur aan, waardoor de knecht trachtte te ontkomen; het kruisje in
het midden de voordeur, waarachter de man en het kruisje links onder: de
greppel, waarin de knecht gewonden werd.
(BRON: pag 144 + foto, "DE PRINS der geillustreerde bladen" september
18 1909)
- Gijsbertus VAN HAM vierde den 17den september in het St. Jozephs-gesticht te
Oosterhout zij 100sten geboortedag; als eene bijzonderheid zij vermeld, dat deze
krasse,levenslustige oude heer, stamvader is van 152 kinderen en kleinkinderen
en dat een zijner zoons reeds de gouden bruiloft vierde !
- De heer J. MOOK te Groningen, die in 1907 te loosduinen meesterscherpschutter
werd, heeft onlangs in den vijftienden grooten nationalen schietwedstrijd van
wege de koninklijke vereeninging van Nederlandsche scherpschutters te Loosduinen
gehouden, het kampioenschap van
Nederland behaald; hij werd winnaar van de sjerp in een strijd tegen de meest
geoefende schutters van de schietschool te 's-Gravenhage; hij wordt als de meest
gevreesde scherpschutter van Noord-Nederland beschouwd en verwierf niet minder
dan 54 medailles.
- A.C. CRAMWINCKEL, sedert 1906 directeur van het Post- en Telegraafkantoor te
Sneek, hoopt 1 October zijn 40-jarig dienstjubileum te vieren; vele ambtenaren
hebben aan den kundigen enijverigen jubilaris hunne opleiding tot surnumerair,
klerk en commies te danken; dat zijne bekwaamheden door het hoofdbestuur van P.
en T. erkend worden, blijkt uit het feit dat hij sedert
jaren zitting heeft in de examencommissie voor telegrafie.
(BRON: pag. 156 + foto, "DE PRINS der geillustreerde bladen" september
25 1909)
Laatst gewijzigd: 2002.