Door H.W.G. van Blokland-Visser (Papendrecht 2015)
E-mail: hwg.blokland-visser@ziggo.nl

Bij gebruik van gegevens van de website vermeld dan:
"mw. H.W.G. van Blokland-Visser, Papendrecht (website: blokland.dordtenazoeker.nl)"

(deel 3) Het West-Indisch Huis / suikerraffinaderij "De Ossekop" te Dordrecht

HET WEST-INDISCH HUIS / SUIKERRAFFINADERIJ ,,DE OSSEKOP" TE DORDRECHT

1. Het West Indisch Huis Wijnstraat 87
2. De Suikerraffinaderij ,,De Ossekop" anno 1686 in de Wijnstraat.
Anno 1735 aan de Kuipershaven in de pakhuizen van de W.I.C. te Dordrecht.
Deze 2 gebouwen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden omdat zij op een erf stonden, dit erf grensde aan de voorkant aan de Wijnstraat aan de achterkant aan de Kuipershaven.

(afb. 1a - Situatieschets anno 1832 Dordrecht met Het West-Indische Huis in de Wijnstraat met de suikerraffinaderij "De Ossekop", aan de Kuipershaven)

(afb. 1 - HET WEST INDISCH HUIS anno 1735, Wijnstraat 87 te Dordrecht. gebouwd door Frederik Wilkens (1692-1745), suikerraffinadeur te Dordrecht / eigenaar v.d. suikerraffinaderij "De Ossekop")

Toen in juni 1621 de West Indische Compagnie van de Staten-Generaal haar octrooi had gekregen, was een van de 5 kamers in de W.I.C., die van de MAZE bestaande uit drie leden nl. Rotterdam, Delft en Dordrecht.
Volgens de bepalingen van het octrooi waren er 14 bewindhebbers aangesteld in de kamer van de MAZE
De stad Dordrecht had 4 bewindhebbers v/d W.I.C benoemd. Deze 4 leden werden door het stadsbestuur van Dordrecht gekozen.
Voor het houden van vergaderingen, waarin de bewindhebbers beurtelings moesten voorzitten. En voor de opslag van koopwaren, die uit West Indie werden aangevoerd, werd op 12 juni 1623 door de thesaurier (boekhouder) MICHIEL POMPE voor de kamer v/d W.I.C. in Dordrecht een pand aangekocht in de Wijnstraat bij het Groothoofd, het erf liep door tot aan de pakhuizen van de W.I.C. aan de Kuipershaven.
Dit pand werd voortaan het WEST-INDISCH HUIS genoemd. Het stond tussen de huizen ,,De Keulse Kraan" en ,,De Gulden Hoorn" met daarnaast ,,Het Ossenhoofd".
In 1626 werd het West-Indisch Huis al te duur voor de stad. Het huis werd deels bewoond door HENDRICK KOCK boekhouder en conciërge van het huis.
Na 1631 was AART JANZ DE GELDER conciërge van het West-Indisch Huis voor een jaarsalaris van f 600,-.

In 1669 kreeg de W.I.C. afd. de Kamer van de Maze (Maas) een nieuw reglement, waarbij de 3 bewindhebbers van de steden Rotterdam,Delft en Dordrecht werden samengevoegd.
Hoewel het West-Indisch Huis in bezit was van de W.I.C. rustte er al een schuld van f 500,- op het huis.
In het nieuwe reglement werd ook bepaald dat zou worden afgeschaft:
,,Alle andere onnutte huysingen, woningen, boekhouders, equipage meesters enz.
(het achterstallige schuld aan lonen was toen f 6.360,-).
De pakhuizen van de W.I.C. aan de Kuipershaven werden nog gehouden.

In 1671 was de stad Dordrecht in bezit van het West-Indisch Huis en de daaraan verbonden pakhuizen v/d W.I.C. die uitkwamen aan de Kuipershaven. (deze staan er nog).
In 1686 wordt op de lijst van het lantaarngeld het West-Indisch Huis en de suikerraffinaderij ,,DE OSSEKOP" genoemd in de Wijnstraat dan in bezit van
ALBERT WIGMAN, Mr Suikerbakker / raffinadeur uit Amsterdam.
(geb: ca 1645, overl: 8-3-1688, begraven in de Nieuwkerk te Dordrecht)
Hij tr in ca 1671 te Amsterdam met Anna Stemmers en woont in 1688 met zijn gezin in de Wijnstraat te Dordrecht.
HERMAN VINGERHOED Koopman reder te Dordrecht (geb: ca 1630 te Keulen, overl: 1715 te Dordrecht) z.v. Jan Vingerhoed.
Hij trouwt met Lijsbeth Helligers
In 1686 is hij lid v/d Oud Raad te Dordrecht.
Kinderen te Dordrecht:
JOHANNES
CATHARINA tr 1e maal in 1679 met Joan van Gelee, tr 2e maal in 1697 met med. Dr. Johan van Eijsden.
ELISABETH tr op 5-3-1679 met Frederik Crouwer (koopman te Londen)
GERARD
JACOB
De suikerraffinaderij ,,De Ossekop" (met 3 kookpannen (ziedpannen) begon in 1686 met het raffineren van rietsuiker in 2 panden het ,,West-Indisch Huis" en ,,Het Ossehoofd /Ossekop" aan de Wijnstraat.

Op 3 juli 1698 verkoopt de stad Dordrecht het West-Indisch Huis voor f 10.000,- aan de suikerraffinadeurs en kooplieden in compagnie met Amsterdam, Rotterdam en Dordrecht:
1. HERMAN VINGERHOED (Koopman te Dordrecht)
2. JOHAN VAN EIJSDEN
Med. Dr. te Dordrecht, aandeelhouder v/d suikerraffinaderij
(Geb: ca 1655, overl: 22-1-1707 te Dordrecht)
Hij tr in 1694 te Dordrecht met Catharina Vingerhoed (weduwe van Joan v Gelee) d.v. Herman Vingerhoed
3. FREDERIK MUHLHOFF (MEULHOF)
Luthers/Duitse Mr. Suikerbakker uit Rotterdam.
Geb: ca 1640 te Ham, Dtsl. Overl: 4-9-1715 te Dordrecht.
z.v. Casper Muhlhoff.
Hij woont aan de Wolffshoek te Rotterdam en in 1666 trouwt hij te Rotterdam met
SUSANNA HAMILTON
(geb: ca 1640 te Rotterdam, overl: 23-6-1684 te Dordrecht)
d.v. Aart Hamilton.
Kinderen te Rotterdam:
MARIA tr in 1690 te Rotterdam met Laurens Wilkens.
CATHARINA tr te Rotterdam met Frans Kraft.
Suikerraffinadeurs en kooplieden in compagnie met Amsterdam Rotterdam en Dordrecht.
In 1707 verkopen de erfgenamen van Dr. Johan van Eysden hun aandeel van de suikerraffinaderij aan Herman Vingerhoed.

(fb 2/3 - Scheiding van de goederen van juffrouw CATARINA VINGERHOET 7 november 1735 / notaris van Gelsdorp te Dordrecht (Catarina Vingerhoet, dr. van Herman Bingerhoed tr 1e met Johan van Gelee / tr. 2e met Johan van Eijsden mede eigenaar v.d. suikerraffinaderij "De Ossekop" (archief 116/855 familiepapieren Vingerhoed/van Gelee, SAD)

Op 19 februari 1715 verkopen de erven van HERMAN VINGERHOED hun2/3e aandeel in de huizen o.a. het West Indisch Huis en suikerraffinaderij ,,DE OSSEKOP" in de Wijnstraat aan: FREDERIK MUHLHOFF voor f 5.332,-
De erven zijn:
GERARD VINGERHOED koopman te Dordrecht.
JACOB VINGEHOED koopman te Rotterdam.
De kinderen van CATHARINA VINGERHOED.
1e getrouwd met JOAN VAN GELEE, 2e getrouwd met Med. Dr. JOHAN V EIJSDEN,
ELISABETH VAN GELEE (ongehuwd),
JACOBA VAN GELEE (ongehuwd),
JOHANNA VAN GELEE (getrouwd met Anthony de Vries / Brouwer te Dordrecht)
(Archief 116/855 familiepapieren van Vingerhoed/van Gelee SAD).

Kort erna op 4 september 1715 overlijdt FREDERIK MUHLHOFF
De erven zijn:
MARIA MUHLHOFF (d.v. Frederik Muhlhoff en Susanna Hamilton)
1e getrouwd met LAURENS WILKENS te Rotterdam, 2e getrouwd met HENDRIK KERKER te Rotterdam.
De kinderen van Maria Muhlhoff en Laurens Wilkens:
SYBILLA WILKENS (getrouwd met Jacobus Sprong)
SUSANNA WILKENS(getrouwd met Hendrik Sprong)
FREDERIK WILKENS
(Archief 116/520 familiepapieren van Muhlhoff/Meulhof SAD)
Zij verkopen hun helft aan:

PIETER VAN MALSEN Koopman en reder te Dordrecht.
(Geb: 1685 te Dordrecht, overl: 29-9-1719 te Dordrecht)
z.v. Cornelis van Malsen en Margaretha van Heyst.
Hij was ongehuwd.
Pieter van Malsen ging een compagnie aan met
FREDERIK WILKENS onder de firma VAN MALSEN & WILKENS
Na het overlijden van Pieter van Malsen in 1719 ging Frederik Wilkens een compagnie aan met MARGARETHA VAN HEYST (moeder van Pieter v Malsen) en 1e x weduwe van Cornelis van Malsen en 2e x van Gillis van Ooth (koopman /reder te Dordrecht)
Daarbij werd bepaald dat zij de helft van de gebouwen en gereedschap zou hebben.
Na het overlijden van Maria van Heyst op 21 maart 1724 kocht Frederik Wilkens voor f 8000,- uit haar nalatenschap haar helft van de gebouwen en suikerraffinaderij.
Hij was hiermee enig eigenaar van de huizen en de suikerraffinaderij in 1724 had hij al het huis ,,Den Hoorn" gekocht dat naast het ,,West-Indisch Huis" en ,,Het Ossehoofd" stond.
In 1731 wordt hij genoemd op de lijst van de 10e penning te Dordrecht en woont hij in de Wijnstraat met zijn suikerraffinaderij ernaast.
Wijnstraat 110 Het woonhuis ten dele raffinaderij aangeslagen voor f 275,-
Wijnstraat 111 De suikerraffinaderij aangeslagen voor f 250,-
Wijnstraat 112 De suikerraffinaderij aangeslagen voor f 275,-

FREDERIK WILKENS HEEFT ONENIGHEID AAN DE WIJNHAVEN
Dat Fredrik Wilkens een opvliegend karakter had verteld het volgende verhaal
(ORA archief 9/194c/d SAD)
Op zaterdag 30 oktober 1724 vindt er een heftige woordenwisseling plaats tussen FREDERIK WILKENS suikerraffinadeur (suikerbakker) in de Wijnstraat met
ERNST WILLEMS COONINCK (uit Westfalen) , havenmeester te Dordrecht.
(tr.Luthers in 1719 te Dordrecht met Anna Catharina Smalt)
en met ARIE ARIENS BREUR schipper uit Alblasserdam.
Deze woordenwisseling loopt zo hoog op dat er een officiële klacht wordt ingediend bij de Notaris Roeland Nolthenius.
Deze maakt het volgende verslag op 30-10-1724:
Tussen 9 en 10 uur in de morgen op zaterdag 30 oktober 1724 lag met laag water Arie Ariens Breur met zijn hengstschuit, die geladen was met stro bij de huizen en de Suikerraffinaderij ,,De Ossekop" aan de Wijnstraat van Frederik Wilkens lag en Arie Breur bezig was in het vooronder toen hij enig rumoer hoorde met het naar buiten komen van zijn schip zag hij dat Fredrik Wilkens waarmee het schip van Arie Ariens Breur vast lag, los maakte en het touw terug op het schip gooide.
Frederik Wilkens wenste geen schepen voor zijn deur, van het Groothoofd tot bij zijn
suikerbakkerij (suikerraffinaderij ,,De Ossekop,,) want zijn schepen moesten daar kunnen lossen bij de raffinaderij.
Daarna begon Frederik Wilkens met schelden en schold Arie Ariens Breur uit voor schoft en rekel, hij werd ook boos op havenmeester Ernst Willems Cooninck en ging hem ook uitschelden. De wijnhaven was een belangrijke haven voor de suikerraffinaderijen die in de Wijnstraat stonden. Er was veel aan en afvoer van goederen bij deze suikerraffinaderijen.
In 1735 liet hij de 3 oude panden afbreken en verplaatste de suikerraffinaderij ,,De Ossekop" naar de pakhuizen van de W.I.C. aan de Kuipershaven en liet op de plaats van de 3 afgebroken huizen een mooi groot dubbel Herenhuis bouwen in de Lodewijk XV stijl. Het nieuwe huis noemde hij ,,WEST-INDISCH HUIS" en boven de deur liet hij een afbeelding van een suikerbrood plaatsen verpakt in blauw en wit papier. (teken van de fijnste soort suiker) Het huis was schitterend ingericht met goudleren behangsels ,gebeeldhouwde schoorsteenmantels,schilderstukken enz.

BEWONERS /EIGENAAR VAN ,,HET WEST INDISCH HUIS" IN DE WIJNSTRAAT TE DORDRECHT VANAF ANNO 1735

FREDERIK WILKENS LAURENSZ
(Suikerraffinadeur te Dordrecht)
Geb:14-11-1692 te Rotterdam, overl: 12-10- 1745 te Dordrecht.
z.v. Maria Muhlhoff en Laurens Wilkens Joostz
Hij trouwde 3 maal Luthers
1e 1715 te Dordrecht met HENDRINA ROMSON
(Geb: ca 1692 te Nijmegen, begr: 25-9-1716 te Dordrecht)
2e 1718 te Amsterdam met CATHARINA SCHALBRUCH
(Ged: 19-1-1691 te Dordrecht, overl: 23-8-1726 te Dordrecht)
d.v. Prof. Johannes Theodorus Schalbruch en Catharina Corten
3e 1728 te Frankfurt met ANNA MARGARETHA GOLL
(Ged: 1-5-1701 te Frankfurt, overl: 4-3-1745 te Dordrecht)
d.v. Johan Goll.

Het gezin van FREDERIK WILKENS en zijn vrouw ANNA MARGARETHA GOLL
In 1745 behoorde het gezin tot de inkomens klasse 7, dus tot de rijke bovenlaag van Dordrecht. Het gezin had 5 inwonende kinderen en 2 dienstbodes in huis en zij hebben 10 jaar in het grote West Indisch Huis aan de Wijnstraat gewoond.
Op 4 maart 1745 overlijdt eerst Anna Margaretha Goll en 7 maanden later op 12 oktober overlijdt Frederik Wilkens. Na hun overlijden bleven de kinderen in het huis wonen.
De kinderen geboren te Dordrecht:
1720 MARIA
1721 JOHANNES THEODORUS tr 1749 met Agatha Viruly.
1728 AGATHA tr in 1749 met Isaac Viruly.
1729 FREDERIK
1740 JACOB (koopman te Amsterdam).

2e BEWONER/EIGENAAR JOHANNES THEODORUS WILKENS I
(Suikerraffinadeur te Dordrecht.)
Ged: 4-4-1721 te Dordrecht, overl: 23-10-1790 te Dordrecht.
zoon uit het 2e huwelijk van Frederik Wilkens en Catharina Schalbruch.
Hij volgde zijn vader op in de suikerraffinaderij ,,DE OSSEKOP" aan de Kuipershaven.
Op 25 juli 1749 trouwt hij te Amsterdam met AGATHA VIRULY.
Ged: 18-9-1727 te Amsterdam, overl: 19-9-1785 te Dordrecht.
d.v. Jacob Viruly en Catharina Simons.
Er worden 3 kinderen geboren te Dordrecht in het West Indisch Huis.
1750 CATHARINA
1752 JACOB
1755 JOHANNES THEODORUS II tr 1780 met Johanna Agatha v Wageningen.

3e BEWONER/EIGENAAR JOHANNES THEODORUS WILKENS II
(Suikerraffinadeur te Dordrecht en Rotterdam, Heer van Brakel)
Geb: 9-5-1755 te Dordrecht, overl: 16-6-1816 te Rotterdam.
zoon van Johannes Theodorus Wilkens I en Agatha Viruly.
Hij volgde zijn vader op in de suikerraffinaderij ,,DE OSSEKOP" aan de Kuiperhaven.
Op 28 mei 1780 trouwt hij te Dordrecht met zijn buurmeisje uit de Wijnstraat:
JOHANNA AGATHA V WAGENINGEN
Geb: 18-3-1758 te Dordrecht, overl: 18-3-1781 te Dordrecht.
d.v. Jan v Wageningen en Agatha Maria Wilhelmus.
Zij overlijdt op 18 maart 1781 in het West Indisch Huis, 23 jaar oud in kraam enkele dagen na de geboorte van haar zoon en enig kind:
JOHANNES THEODORUS III Suikerraffinadeur te Rotterdam. Geb:11-3-1781 te Dordrecht, overl: 25-7-1864 te Rotterdam.
Johannes Theodorus Wilkens II blijft met zijn zoontje inwonen bij zijn ouders en 2 maanden na het overlijden van zijn vader op 10 oktober 1790 verkoopt hij voor zijn vertrek naar Rotterdam waar hij een suikerraffinaderij heeft gekocht aan de Hoogstraat, hoek Pottenbakkerssteeg.
Op 23-12-1790 verkoopt hij 1.Het WEST INDISCH HUIS in de Wijnstraat,
2.De Suikerraffinaderij ,,DE OSSEKOP" aan de Kuipershaven
voor f 40.000,- aan JOHANNES BACKER
suikerraffinadeur /suikerraffinaderij ,,Amsterdam" aan de Kalkhaven te Dordrecht
(ORA archief 9/840/fol 100v SAD).

4e BEWONER/EIGENAAR JOHANNES BACKER
(Suikerraffinadeur te Dordrecht)
Ged: 29-1-1734 te Dordrecht, overl: 31-5-1799 te Dordrecht.
z.v. Hilmar Backer Johz (suikerraffinadeur te Dordrecht) en Maria Elselina Bormers.
Hij trouwt Luthers ontr. op 11-8-1759 te Dordrecht, tr. 2-9-1759 te Amsterdam met
CHRISTINA REGINA VEEGER.
Geb: 18-11-1735 te Amsterdam, overl: 3-9-1783 te Dordrecht.
d.v. Christoffel Frederik Veeger (suikerraffinadeur en mede eigenaar v/d suikerraffinaderij ,,De Ossekop" te Dordrecht samen met Johannes Theodorus Wilkens I)
en Petronella Veeger.
Als in 1790 Johannes Backer ,,Het West-Indisch Huis" koopt met de daarbij behorende
suikerraffinaderij ,,De Ossekop" aan de Kuipershaven, is hij ook al mede eigenaar van de suikerraffinaderij ,,Amsterdam" aan de Kalkhaven samen met Jacob v/d Elst in de firma Backer & v/d Elst
Hij is dan al 7 jaar weduwnaar en gaat in het West-Indisch Huis wonen samen met zijn kinderen die nog niet getrouwd zijn.

Kinderen te Dordrecht:
1760 MARIA ELSELINA tr in 1802 te Dordrecht met Ds. Johannes Franckenhof.
1762 CHRISTOFFEL FREDERIK.
Tr. 1e in 1791 te Amsterdam met Margaretha C. Voortmeijer.
Tr. 2e in 1796 te Rotterdam met Apolonia Burmester.
1764 HILMAR JOHANNES tr. 1788 te Dordrecht met Maria Dam.
1768 PETRUS DIEDERICH tr. in 1791 te Rotterdam met Dina Burmester.
Na het overlijden in 1799 van Johannes Backer komt zijn zoon Hilmar Johannes Backer met zijn gezin in het huis wonen.

5e BEWONER/EIGENAAR HILMAR JOHANNES BACKER I
(Suikerraffinadeur te Dordrecht)
Geb: 30-8--1764 te Dordrecht, overl: 11-9-1828 te Dordrecht.
z.v. Johannes Backer (suikerraffinadeur te Dordrecht) en Christina Regina Veeger
Hij trouwt Luthers op 15-6-1788 te Dordrecht met MARIA DAM
Geb: 21-2-1767 te Dordrecht, overl: 1-1-1846 te Dordrecht.
d. v. Jan Melchior Dam (suikerraffinadeur/reder te Dordrecht) en Maria Catharina Dorges.
In 1811 is hij directeur en mede oprichter van
1.,,De Eerste Hollandsche Beetwortelsuikerfabriek" te Oosterbeek, samen met zijn zoon Johannes Backer.
Hij is mede eigenaar v/d
2.Suikerraffinaderij ,,De Toelast" in de Wijnstraat te Dordrecht. (Backer & Selis)
Hij is mede eigenaar v/d
3.Suikerraffinaderij ,,Amsterdam" aan de Kalkhaven. (Backer & Rombouts)
Hij is eigenaar v/d
4.Suikerraffinaderij ,,De Ossekop" aan de Kuipershaven.

In 1825 staat hij op de lijst van de 28 meest vermogende kooplieden te Dordrecht.
In 1799 verhuisd hij met zijn gezin naar het West-Indisch Huis, samen met zijn vrouw en 10 kinderen.
CHRISTINA REGINA
(1789/1858 Dordrecht) zij trouwt in 1808 met Med. Dr. Hendrik Onnen.
JOHANNES
(1790/1872 te Oosterbeek) suikerraffinadeur te Oosterbeek. Hij trouwt in 1813 met Louise Jacoba Johanna van Ommeren.
MARIA CATHARINA
(1791/1880 Dordrecht) ongehuwd.
JAN DAM
(1793/1863 Dordrecht)commissionair,hij trouwt in 1835 met Anna Kristina Adolfina Stenbith
MARGARETHA CATHARINA
(1795/1871 Dordrecht) zij trouwt in 1816 met Albert Backer P.D.zn in 1836 met Ds. Frederik Michelsen.
LUCIA JUSTIANA
(1796/1870 Dordrecht) ongehuwd, Dichteres
DINA PETRONELLA
(1800/1875 Dordrecht) zij trouwt in 1826 met Hilmar Marius Dirks.
APOLONIA FREDERIKA
(1802/ 1876 Den Haag) zij trouwt in 1833 met Jan Dam Steuerwald.
JOHANNA MARIA
(1803/1865 Dordrecht) zij trouwt in 1832 met Johannes Petrus Stenbith.
HILMAR JOHANNES
(1804/1845 Dordrecht) Steenplaatdrukker. Hij trouwt in 1834 met Joanna Adolphina van Oldenborgh

6e BEWONER/EIGENAAR HILMAR JOHANNES BACKER II
(Suikerraffinadeur/steendrukker)
Geb: 23-9- 1804 te Dordrecht/overl: 1-5- 1845 in het West Indisch Huis te Dordrecht
z.v. Hilmar Johannes Backer en Maria Dam
Hij trouwt op 21-5-1834 te Dordrecht met JOANNA ADOLPHINA VAN OLDENBORGH
Geb: 13-12-1805 te Willemstad d.v. Johannes v Oldenborgh (burgemeester te Willemstad/wijnhandelaar te Dordrecht) en Johanna Maria Vijgh.
Kinderen geboren te Dordrecht:
1837 HILMAR JOHANNES (zeeman vertrekt in 1866 naar Amsterdam)
1840 LUCIA JUSTIANA (vertrekt in 1868 naar Schiedam)
1841 JAN DAM (vertrekt in 1875 naar Amsterdam)
1842 JOHANNES ADOLPH (apotheker vertrekt in 1865 naar Nijmegen)
Hij trouwt op 17-11-1870 te Nijmegen met ANNA CATHARINA V/D KLOES
Geb: 10-6-1848 te Doesburg d.v. Jacobus v/d Kloes en Anna Catharina Backer.

7e BEWONER/EIGENAAR JAN DAM BACKER
Geb: 10-6-1793 Dordrecht, overl: 13-12-1863 in het West-Indisch Huis Wijnstraat B 135 te Dordrecht. Z.v. Hilmar Johannes Backer en Maria Dam.
Hij trouwt op 26-8-1835 te Dordrecht met ANNA KRISTINA ADOLFINA STENBITH

Geb: 1801 te Dordrecht, overl: 14-5-1885 in het West-Indisch Huis in de Wijnstraat te Dordrecht. d.v. Lars Stenbith en Wilhelmina Maria Vijgh.
8e BEWONER/EIGENAAR JOHANNES PETRUS BACKER
(Geb:1836 Dordrecht) hij trouwt met Elise Philippina Mengel van Koetsveld.
1 zoon geboren te Dordrecht
HILMAR JOHANNES BACKER III
(Hoogleraar organische Scheikunde *1916-1952 aan de universiteit te Groningen)
(geb: 1882 te Dordrecht /overl: 1959 te Glimmen) z.v. Johanne Petrus Backer en Elise Ph Mengel van Koetsveld

JOHANNES JAN PETRUS BACKER
Verkoopt op 14-6-1887 na het overlijden van zijn moeder namens de familie BACKER het West-Indisch Huis en de oude suikerraffinaderij ,,De Ossekop" in de pakhuizen v/d W.I.C. aan de Kuipershaven aan Johan Conrad van Hasselt.

==> NB. Er is nog veel terug te vinden over deze familie BACKER die bijna 100 jaar in het West Indisch Huis woonden in het familiearchief. Het familiearchief is ondergebracht in het Gemeentearchief te Vlaardingen. (het is in beheer van archivaris H.J. Luth)

9e BEWONER/EIGENAAR JOHAN CONRAD VAN HASSELT
(Rijksbetaalmeester te Dordrecht)
Geb: 23-3-1851 te Groningen, overl: 14-3-1915 te Dordrecht in het West-Indisch Huis Wijnstraat 45, z.v. Jan Antonie van Hasselt en Gepke Wilhelmy. Hij trouwt met ANNA ANTOINETTA DE SITTER Geb: 8--3-1848 te Groningen, overl: 14-4-1916, d.v. Willem de Sitter en Wilhelmina Petronella Baronesse Rengers.
Kinderen:
JAN ANTONIE (geb: 13-4-1878 te Haarlem) vertrekt in 1894 naar Oosterhout.
JOHAN CONRAD (geb: 24-12-1870 te Tiel) vertrekt in 1900 naar Amsterdam.
LUDOLF THEODORUS (geb: 26-3-1883 te Tiel) vertrekt in 1900 naar Delft.
WILHELMINA PETRONELLA (geb: 19-5-1885 te Tiel)
Op 1 januari 1890 hadden zij de volgende personen in dienst en inwonend:
Gouvernante: Gerardina van Witzenburg (geb 1866 te Leiden).
Diensbode: Hendrika Jansen (geb 1868 te Veendam).
Diensbode: Hermina de Zeeuw (geb 1867 te Dordrecht).
Keukenmeid: Wilhelmina Schaaf (geb 1851 te Dordrecht).

Na het overlijden van de weduwe van Hasselt op 14-4-1916 werden door de erven van Hasselt alle schilderijen, beelden, ornamenten enz. uit het West Indisch Huis afzonderlijk verkocht.

HUIDIGE EIGENAAR VAN HET WEST INDISCH HUIS 2009: VICTOR DE CONINCK
Deze heeft het West Indisch Huis schitterend gerestaureerd.
In de oude suikerraffinaderij ,,DE OSSEKOP" de pakhuizen van de W.I.C. aan de Kuipershaven is een galerie van hedendaagse kunst ,,DE COMPAGNIE" gevestigd.

EEN BESCHRIJVING VAN HET WEST INDISCH HUIS
Het grote deftige 18e eeuwse Herenhuis Wijnstraat 87 (in 1916 Wijnstraat 45) is een van de weinige in onze stad,dat sedert zijn stichting in 1735,nagenoeg hetzelfde is gebleven zoals de eerste eigenaar Frederik Wilkens (1692/1745) suikerraffinadeur te Dordrecht het liet bouwen . In het bekende werkje ,,Oude Gebouwen te Dordrecht" werd het als volgt omschreven:
Een dubbel Herenhuis met een middentravee tot de kroonlijst met 6 consoles in Lodewijk XIV stijl gebouwd en het jaartal in Romeinse cijfers. Boven de grote voordeur in het midden van het pand een afbeelding van een suikerbrood.(verpakt in wit en blauw papier als teken van de zuiverste suiker)
Met een hardstenen pui en het bovenlicht boven de deur met daarin een Mercurius kop en 2 horens van overvloed in Lodewijk XIV stijl. Met deze droge opsomming van het huis krijgt men geen idee van het schoons dat dit huis herbergt.
De samenstellers van het boekje hebben blijkbaar niet de moeite genomen om te zien hoe het huis er van binnen uit zag.
Het huis bevat een grote kamer met goud leerbehangsel en een grote en schoon gebeeldhouwde schoorsteenmantel met een schilderstuk. De deuren, de zoldering kortom alles is in dezelfde smaakvolle fijne stijl bewerkt
In de andere vertrekken zijn ook fraaie schoorsteenmantels aangebracht.
Verder zijn er nog een schilderstuk en een Grauwtje of Witje genoemd, alles in goede staat. Volgens deskundigen is het schilderwerk gemaakt door de Rotterdamse schilder DIRK ANTONIE BISSCHOP (1709-1758).
Een groot schilderij, het schoorsteenstuk stelt 2 figuren voor waarvan een de bijbel vast houdt en de ander op een punt van de aardbol wijst.
Behalve deze versieringen, heeft het huis ook fraai bewerkte plafonds met stucwerk van fijne vormen.
Het huis legt een schitterende getuigenis af van de smaak en onbekrompenheid waarmee de 18e eeuwse Dordtenaar zijn huis liet inrichten.
Al de mooie stukken uit het West-Indisch Huis werden in 1916 door de erven van Johan Conrad van Hasselt afzonderlijk verkocht.
(door Jan v/d Maas (J.L. v Dalen))

Bron:
- Doop en Trouw te Dordrecht/ SAD
- Doop en Trouw. Lutherse kerk te Dordrecht / SAD
- "Het West-Indisch Huis" te Dordrecht door J.L. van Dalen (archivaris te Dordrecht) Archief 489/30.382 /SAD
- "Het Herenhuis Wijnstraat 45" (Het West-Indisch Huis nu Wijnstraat 87) door Jan van de Maas (J.L.v. Dalen) Archief 489/ 23024 /SAD
- Archief 116/ 520 Meulhoff, Muhlhoff /SAD
- Archief 116/ 855 Vingerhoed /SAD
- Archief 116/ 917 Wilkens/ SAD
- Familiearchief Backer, Gemeente archief te Vlaardingen.
- "Dordrecht en de W.I.C. 1621-1791" door Jan Koonings, Vereniging Oud-Dordrecht 2006.
- "Gisbert de Witt en Anna Paes in Ned. Brazilie" door L. Hulsman, Vereniging Oud-Dordrecht 2006.