Dordrecht: Koninklijke onderscheidingen Dordtenaren 1903-1940(1946-1949/1953/1960/1971)
Bron: Regionaal Archief Dordrecht (was Erfgoedcentrum DiEP)
Toegang: 8A1945 en 8A1960
Inventarisnummers:
8A1945-3132 (over 1903-1919); 8A1945-3133/3134/3135 (a t/m z); 8A1945-3136 (a t/m z); 8A1945-3142 + 3143 + 3144 + 3145 (over 1930-1940);
8A1960-2285 (over 1946); 8A1960-2286 (over 1947); 8A1960-2287 (over 1948); 8A1960-2288 (over 1949); 8A1960-2292 (over 1953); 8A1960-2306 (over 1960 A-L); 8A1960-2307 (over 1960 K-R); 8A1960-2308 (over 1960 S-Z); 8A1980-2708 (over 1971 A-F); 8A1980-2709 (over 1971 G-K); 8A1980-2710 (over 1971 L-R) 8A1980-2711 (over 1971 S-Z);;
(transcriptie E. van Dooremalen)(scans verkrijgbaar)
Koninklijke onderscheidingen 1903-1940(1949)
Samuel Dasberg
Geboren: 31-3-1872 te Rotterdam
Wonende: -
Functie: rabbijn Ned. Isr. Gemeente
Onderscheiding: Ridder in de Orde van Oranje-Nassau (K.B. 29-3-1932)
Uitreiking: ca 1 april 1932
Aanmerkingen:
- missive dd 12 augustus 1926 no 789;
- (9 september 1921) 18 september 1921 25 jaar hoofd van de Isralitische School
- (Dordrecht 8 Juli 1931) Ik heb de eer Uwe Excellentie te
berichten, dat 21 Augustus a.s. de Joodsche Gemeente luisterrijk hoopt te
herdenken, den dag, waarop voor 75 jaren alhier de Synagoge werd gesticht.
Wellicht zou er daarin aanleiding gevonden kunnen worden een blijk van
Koninklijke belangstelling in deze gebeurtenis te geven door den voorganger dier
gemeente Rabijn Samuel Dasberg het ridderkruis der Oranje-Nassau-orde toe te
kennen. De Heer S. Dasberg is 31 Maart 1872 te Rotterdam geboren en werd na
voltooiing van zijn theologische studiën eerst korten tijd voorganger der
israëlitische gemeente te Enschede en daarna vanaf 6 September 1894 te
Dordrecht. Hij is dus aan de gemeente hier bijna 37 jaar verbonden en heeft die
op voorbeeldige wijze al dien tijd gediend. Waar de gemeente hier niet groot is,
heeft hij daarnaast tijd gevonden op verschillende gebied ook andere belangen te
dienen. Zoo is hij mede oprichter en van het begin af bestuurslid van de
bloeiende openbare leeszaal hier ter stede, zoodat hij thans mees dan 30 jaren
zijn krachten aan die nuttige sociale instelling wijdt.
Ook is hij meer dan 25 jaar secretaris der commissie van toezicht op het lager
onderwijs. Voorts is hij leeraar in het Hebreeuwsch aan de stedelijke gymnasia
te Rotterdam, Dordrecht en Gorinchem. Voeg daarbij, dat hij in den loop der
jaren in allerlei plaatselijke commissies voor liefdadigheid en voor nationale
feesten zitting nam en steeds met groote toewijding aan dergelijken arbeid
deelnam, dan moge hieruit blijken, dat de heer S. Dasberg met recht een zeer
verdienstelijk ingezetene en staatsburger mag genoemd worden. De Joodsche
gemeente alhier zouu het ongetwijfeld ten zeerste waardeeren als haar
jubileumfeest in haar geliefden voorganger ook van hoogerhand belangstelling
mocht ondervinden. De Burgemeester van Dordrecht (get.) de Gaay Fortman.
- Vrijdag, 21 Augustus a.s., zal officieel worden herdacht, dat 75 jaar geleden
de Synagoge der Israëlitische Gemeente alhier werd gesticht. Dit zal op
plechtige en feestelijke wijze geschieden. Dat deze Gemeente in Dordrecht
algemeen hooge achting geniet, is zeer zeker voor een groot deel te danken aan
haar rabbijn, den weleerwaarden heer Samuel Dasberg. Deze werd 31 Maart 1872 te
Rotterdam geboren. Hij had reeds op jeugdigen leeftijd zijn godgeleerde studiën
voltooid, waarna hij de gemeente Enschedé diende. Op 6 September 1894, dus op
22-jarigen leeftijd, deed hij zijn intrede bij de Dordtsche gemeente. Daaraan is
hij dus nu bijna 37 jaar verbonden.
De heer Dasberg is ook buiten den kring zijner geloodsgenooten een zeer geziene
persoonlijkheid. Hij heeft zich op velerlei cultureel gebied bewogen. Zoo is hij
medeoprichter en van het begin af bestuurslid - waarvan vele jaren voorzitter -
van de hier sedert 30 jaren gevestigde Opnbare Leeszaal en Bibliotheek.
Meer dan 25 jaren secretaris der Commissie van toezicht op het lager onderwijs.
Leraar in het Hebreeuwsach aan de Gymnasia te Dordrecht, Rotterdam en Gorinchem.
Van zeer vele tijdelijke plaatselijke Comité's, in het leven geroep voor één
gelegenheid, heeft hij deel uitgemaakt. Kortom: de heer Dasberg kan genoemd
worden een der vooraanstaande burgers uit de geheele Dordtsche samenleving, een
bijzonder gewaardeerde, sympathieke figuur, die bij zijn vele werkzaamheden nog
gelegenheid heeft gevonden, den grondslag te leggen voor de theologische studiën
van zijn zoon, den hoogeerwaarden heer S. Dasberg [=Simon Dasberg (1902-1945)],
opperrabbijn voor Friesland, te Leeuwarden.
Het zou de Israëlitische Gemeente te Dordrecht in hooge mate verheugen, als haar
rabbijn ter gelegenheid van het bovengenoemde 75-jarige jubileum een Koninklijke
onderscheiding werd toegekend. Zoo is hij van 1 September 1908 af leeraar in het
Hebreeuwsch aan het Gymnasium alhier en van 1 September 1916 af aan dat te
Gorinchem en aan het Erasmiaansch Gymnasium te Rotterdam. Sedert 25 Februari
1908 is hij secretaris der Commissie van Toezicht op het Lager onderwijs. In
deze functie, in welke hij veel arbeid heeft verricht, heeft hij zich groote
verdiensten verworven. Zijn werk voor het lager onderwijs in deze Gemeente is
van belangrijke beteekenis.
Van de stichting af - 1 Mei 1899 - is hij bestuurslid - vele jaren voorzitter -
van de Openbare Leeszaal en Bibliotheek alhier. Dit is een zeer nuttige
inrichting, welke een voorname plaats inneemt in het wetenschappelijke en
culturele leven in Dordrecht. Voor haar ontwikkeling en bloei heeft hij veel
tijd en arbeid gegeven.
Als ik meende, een plaatselijk Comité te moeten vormen voor het lenigen van
rampen in andere plaatsen, of het ondersteunen van behoeftigen in naaste
omgeving., heb ik nooit tevergeefs een beroep gedaan op zijn steun. Voor de door
hem op deze wijze verleende medewerking ben ik hem zeer erkentelijk.
In al deze antecendenten - maar vooral in het feit, dat de heer Dasberg zijn
herderlijk ambt zoo vele jaren op bijzonder eerwaarde wijze heeft bekleed,
zoodat hij juist daardoor ook de sympathie van velen buiten zijn kerkgenootschap
verwierf - vind ik aanleiding, U dringend te verzoeken, wel te willen
bevorderen, dat hem op 1 April a.s. een Koninklijke onderscheiding wordt
verleend en wel het ridderkruis in de Orde van Oranje Nassau.
Dit zou niet alleen de leden der Nederlandsch Israëlitische Gemeente alhier en
mij ten zeerste verheugen, doch in zeer breeden kring - ook buiten Dordrecht -
op hoogen prijs worden gesteld en een bekroning van den zegenrijken,
veelomvattenden, arbeid van een der beste Dordtsche burgers.
Indien aan mijn verzoek wordt voldaan, zal het mij zeer aangenaam zijn, zelf
het bericht van de onderscheiding te ontvangen, daar ik het mij een voorrecht
reken, hem daarvan persoonlijk mededeeling te doen.
Voor de goede orde bericht ik U, dat ik een soortgelijk verzoek op 20 Januari
j.l. aan Uw ambtgenoot van Onderwijs richtte, maar dat ik vernam, dat, daar zijn
betrekking van Joodsch godsdienstleeraar zijn voornaamste fucntie is, de
beoordeeling van bevordering dezer zaak in de eerste plaats tot Uw ressort
behoort. De Burgemeester van Dordrecht (get.) de Gaay Fortman.
- ('s-Gravenhage 30 maart 1932) Het is mij aangenaam U te kunnen mededeelen, dat
het Hare Majesteit de Koningin heeft behaagd, bij belsuit van 29 dezer no 28 den
Heer S. DASBERG, rabbijn van de Nederlandsch-Israëlitische Gemeente te Dordrecht
te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
In verband daarmede moge ik U beleefd verzoeken den belanghebbende daarvan op
het naar Uw oordeel daartoe meest geeigende tijdstip omstreeks 1 April a.s.
kennis te doen dragen en hem tevens te berichten, dat een afschrift van gemeld
besluit hem door tusschenkomst van den Kanselier der Nederlandsche orden zal
geworden. Aangenaam zal het mij zijn van U te mogen vernemen op welken dag de
mededeeling aan belanghebbende zal worden gedaan, opdat daarmede bij de
publicatie in de Staatscourant rekening zal kunnen worden gehouden. De Minister
van Justitie.
(bron: Erfgoedcentrum DiEP/Stadsarchief Dordrecht 8A1945-3133
(over 1920-1930))
(bron: Erfgoedcentrum DiEP/Stadsarchief Dordrecht 8A1945-3142 (over 1930-1940))
Laatst gewijzigd: oktober/november 2009, maart 2020.