Bron: Regionaal Archief Dordrecht (was Erfgoedcentrum DiEP)
Toegang: 8A1945 en 8A1960
Inventarisnummers:
8A1945-3132 (over 1903-1919); 8A1945-3133/3134/3135 (a t/m z); 8A1945-3136 (a t/m z); 8A1945-3142 + 3143 + 3144 + 3145 (over 1930-1940);
8A1960-2285 (over 1946); 8A1960-2286 (over 1947); 8A1960-2287 (over 1948); 8A1960-2288 (over 1949); 8A1960-2292 (over 1953); 8A1960-2306 (over 1960 A-L); 8A1960-2307 (over 1960 K-R); 8A1960-2308 (over 1960 S-Z); 8A1980-2708 (over 1971 A-F); 8A1980-2709 (over 1971 G-K); 8A1980-2710 (over 1971 L-R) 8A1980-2711 (over 1971 S-Z);;

(transcriptie E. van Dooremalen)(scans verkrijgbaar)

Koninklijke onderscheidingen 1903-1940(1949)

Francois Delhez

Geboren: 26-3-1855
Wonende: Singel 289 (Dordrecht)
Functie: arts
Onderscheiding: Officier in de Orde van Oranje-Nassau
Uitreiking: 31 augustus 1927

Aanmerkingen:
- (11 maart 1925) Ik heb de eer Uw Excellentie te berichten dat Dr. Francois Delhez, geb. 26 Maart 1855 in dne loop dezer maand zijn 70ste verjaardag zal vieren. Dr. Delhez is een in alle kringen geachte persoonlijkheid ... Op 1 April zal hij na 45 jarige werkzaamheid zijn praktijk neerleggen. Bijzonder verdienstelijk heeft Dr. Delhez zich gemaakt op heet gebied der drankbestrijding, op welk gebied hij hier de pionier was en nog steeds de bezielde voorvechter is. Meer dan 30 jaren geleden voor van die beweging gewonnen, heeft hij steeds in de eerste rangen der drankbestrijders plaats genomen. Hij is voorzitter van de Dordrechtsche Geheel Onthoudershoudersvereeniging en sinds de oprichting in 1902 ook voorzitter van het Centraal Drankweercomite hier ter stede dat de band vormt tusschen 14 drankbestrijdersvereenigingen van verschillende richtingen hier ter stede.
- (24 maart 1926) Naar aanleiding van Uw schrijven van 2 Maart 1926 no 11 heb ik de eer UHoogEdelGestr. de volgende personen voor te dragen, die m.i. in aanmerking komen voor de toekenning van eene koninklijke onderscheiding.
(1) Roland Larij, geb. 22 dec 1855 te Dordrecht, wonende aldaar St. Jorisweg no. 3. De heer Lary is een zeer verdienstelijk schilder uit de Haagsche School, die uitnemend werk heeft voortgebracht, waarvan meerdere stukken in het Dordrechtsche Museum en in het Museum van Bilderbeek zijn opgenomen. Vooral als schilder van het Brabantsch interieur en landschap heeft hij zich een goeden naam verworven. Daarnaast heeft hij verscheidene portretten geschilderd. De Heer Lary is bij z'n kunstbroeders, niet alleen om zijn beminnelijk karakter, maar ok wegens zijne groote gaven zeer gezien o.a. wijlen Prof Jan Veth waardeerde hem zeer. Zowel. z'n 60ste verjaardag, als nu onlangs in December j.l. z'n 70ste vejraardag en 50-jarig lidmaatschap van het Teekengenootschap Pictura alhier zijn door eene eere-tentoonstelling van z'n werken feestelijk herdacht.
Ik meen dat waar dit laatste zeldzame feest kortgeleden heeft plaats gehad, er alle reden is de verdienste van den heer Lary te erkennen, door de toekenning van een ridderkruis der Oranje-Nassauorde, eene onderscheiding die niet alleen hijzelf, maar ook zijne vrienden zeer zullen waardeeren.
(2) Als tweede zou ik willen noemen Dr. Frans Delhez geb. 26 Maart 1855, rustend dokter te Dordrecht, wonende Singel 289. Dat ik deze in de tweede plaats noem, is niet, omdat ij hem eerst na No. 1 in aanmerking zou willen brengen, maar uitsluitend omdat de heer Lary kortgeleden z'n jubileum vierde en dr Delhez dat reeds in Maart 1925 vierde, toen hij ter gelegenheid van z'n 70sten verjaardag practijk neerlegde.
Bij mijn schrijven van 11 Maart 1925 no 701 Kabinet a/d Min. v. Binnenlandsche Zaken, dat ik U in afschrift mocht aanbieden, heb ik eene onderscheiding voor Dr. Delhez gevraagd, echter toenmaals zonder resultaat. Waar het hier geldt een onzer uitstekende burgers zij het mij vergunt hem nog eens onder de aandacht te brengen met dezelfde woorden als verleden jaar. Ik schreef toen: Dr. Delhez is een in alle kringen geachte persoonlijkheid - geen ..der(?) - hij stamt uit eene Dordtsche familie, die nu reeds in drie geslachten de geneeskundige praktijk alhier uitoefent. Op 1 april 1925 zal hij na 45-jarige werkzaamheid zijn praktijk neerleggen. Bijzonder verdienstelijk heeft Dr Delhez zich gemaakt op het gebied der drankbestrijding, op welk gebied hij hier de pionier was en nog .....etc.....maar ik ben overtuigd, dat eene erkenning van zijne verdiensten van Hoogerhand in dien vorm een groote voldoening voor hem zou zijn.......;
- (dd 25 maart 1927) ter voldoening aan Uw schrijven d.d. 2 Maart 1927 no. 148 heb ik de eer UHoogEdelGestr. het volgende te berichten. Reeds in mijne brieven dd 11 Maart 1925 no 701 en 24 maart 1926 no 770 beide Kabinet mocht ik Uwe bijzondere aandacht vragen voor eene koninklijke onderscheiding ten behoeve van Dr. Francois Delhez, geb. 26 maart 1855 wonende alhier Singel 289.
Hoewel dit toenmaals geen resultaat had, neem ik de vrijheid andermaal de aandacht te vestigen op dezen uitstekenden burger, die zoo onverpoosd in het sociaal belang der gemeenschap werkzaam is geweest en ondanks zijn leeftijd nog is.
Dr. Delhez stamt uit een algemeen geziene Dordtsche familie, die reeds in drie generaties de dokterspraktijk alhier uitoefent. Op 1 april 1925 heeft hij na 45-jarige werkzaamheid zijnen medischen arbeid neergelegd en mocht toenmaals van alle zijden blijken van waardeering en erkentelijkheid ondervinden.
Bijonder verdienstelijk heeft Dr. Delhez zich gemaakt op het gebied der drankbestrijding, op welk gebied hij hier de pionier was en nog steeds de bezielde voorvechter is en met niet weinig succes. meer dan 30 jaren geleden voor die beweging gewonnen, heeft hij steeds in de eerste rangen der drankbestrijders plaats genomen. Hij is voorzitter van de Dordrechtsche Geheel Onthoudershoudersvereeniging en sinds de oprichting in 1902 ook voorzitter van het Centraal Drankweercomite hier ter stede dat de band vormt tusschen 14 drankbestrijdersvereenigingen van verschillende richtingen hier ter stede; 21 Maart j.l. vierde hij onder alzijdige belangstelling zijn zilveren jubileum als voorzitter van dit comité.
Ook buiten de plaats zijner inwoning was Dr. Delhez in het werk der drankbestrijding werkzaam. Hij is secretaris der Artsen-Geheel-Onthoudersvereeniging en heeft als zoodanig ook zitting in de Nationale Commissie tegen het Alcoholisme, van welke vereeniging Prof. Slotemaker de Bruine voorzitter is.
Voorts is op instigatie van Dr. Delhez het Adviesbureau Centrale Drankweer, dat over het geheele land werkt, opgericht.
Wanneer daarbij gevoegd wordt, dat hij in woord en geschrift steeds een actief aandeel heeft genomen in de drankweerpropaganda dan meen ik daarmee te hebben aangetoond, dat hij in den strijd tegen de drankzonde steeds een vooraanstaande plaats heeft ingenomen.
Niet onvermeld mag blijven, dat ook op ander publiek terrein Dr. Delhez zich bewoog, zoo is hij van 1913 af curator van het Gymnasium te dezer stede.
Thans kom ik eraan toevoegen, dat Dr. Delhez, getrouw aan de zinspreuk "repos ailleurs" ook na het neerleggen van z'n praktijk onvermoeid op sociaal terrein werkzaam is. Geen nieuwe arbeid kan ondernomen worden of Dr Delhez zet er z'n schouders onder, eenige tijd geleden heeft hij het voorzitterschap aanvaard van de vereeniging "de Openluchtschool", die zich voorstelt hier binnenkort een school voor tuberculose kinderen te openen.
Waar in dit bestuur alle gezindten samenwerken, moge ook dit een bewijs zijn, hoe Dr. Delhez in alle kringen wordt gewaardeerd.
Op hoogen prijs zou ik het stellen als deze medicus ditmaal den verjaardag der Koningin met een officierskruis der Oranje-Nassau-orde werd begiftigd. Dr. Delhez werkt niet voor uiterlijke eer(?) maar ik ben overtuigd, dat eene erkenning van zijne verdienste van Hoogerhand in dien vorm een groote voldoening voor hem zou zijn.
Naast Dr. Delhez wilde ik noemen den Heer Zegert van Schelt, geboren te Dordrecht, 2 Juni 1863, wonende alhier Cornelis van Beverenstraat 20rood.
De Heer van Schelt is van 18 Juli 1901 af tot heden, met een korte onderbreking van Augustus 1910 tot 6 Mei 1913, lid van den Raad dezer gemeente. Hierbij is hij van 4 September 1917 tot heden als wethouder van openbare werken werkzaam. Als zoodanig heeft hij zich geheel en met grooten ijver aan zijn taak gegeven, en zich zooveel op het gebied van den volkswoningbouw als op dat van stadsuitbreiding en verkeersverbetering zeer verdienstelijk gemaakt.
Ook was hij van 21 Juni 1907 tot 1913 lid van de Provinciale staten dezer provincie.
Met September a.s. zal de Heer van Schelt, voor goed als wethouder aftreden, in verband met zijn leeftijd.
Ik ben overtuigd, dat, als dan op den verjaardag van de Koningin, die juist in dien tijd valt, door toekenning van een ridderkruis der Oranje-Nassau-orde, zijne verdienste voor de gemeente Dordrecht werd erkend, betrokkene daarvoor zelf zeer gevoelig zou zijn, terwijl dit ook in den breeden kring der burgerij, waar deze eenvoudige man groote populariteit en achting geniet, gaarne zal worden gezien.
Naar aanleiding van het bij Uw bovengenoemd schrijven van 2 Maart gevoegde adres van den Nederlandschen Bond van Sigarenwinkeliersvereenigingen (welk adres hierbij teruggaat) deel ik U mede, dat de heer P.A.C. Hofman in zijn jongere jaren bediende was ten kantore van de Dordtsche Bank. Een zeer ernstige oogziekte, gevolgd door eene operatie, was oorzaak van ontslag. Zonde rmiddel van bestaan begon hij een kleinen handel in sigaren, waarbij hij velen, die hem op zijn treurige positie beklaagden, bereid vond hem te steunen. Zijn gezichtsvermogen is allengs verbeterd en zijne zaken gaan goed. Hofman is iemand van goed gedrag, fatsoenlijk en eerlijk. Hij is een flink persoon en verricht als voorzitter van den Nederlandschen Bond van Sigarenwinkeliersvereenigingen uitstekend, door vakgenooten zeer gewaardeerd wer. Of zijne werkzaamheden in deze functie echter van dien aard zijn, dat reeds nu voor een koninklijke onderscheiding, als gevraagd, aanleiding zou bestaan, meen ik te moeten betwijfelen.
De Burgemeester van Dordrecht, (get) de Gaay Fortman.
- (2 juli 1927) Naar aanleiding van het onderhoud, dat ik gisteren met UHoogEdelGestrenge mocht hebben, zy het my vergund nog eens in het byzonder de aandacht te vestigen op Dr. F. Delhez, die ik by myn brief van 25 Maart j.l. nr. 809 Kabinet voordroeg voor de toekenning van eene koninklyke onderscheiding ter gelegenheid van den eerstvolgenden verjaardag van H.M. de Koningin. In dit schryven schetste ik uitvoerig de verdienste van betrokkene, vooral op het gebied der drankbestryding. Wat in dit opzicht in de laatste 25 jaren te Dordrecht bereikt is, en dat is niet weinig, is in de eerste plaats aan zyn bezielende leiding te danken. Dr. Delhez is een warm sociaalvoelend man, die zonder ooit zichzelf te zoeken, altyd gereed staat, om zyne ryke gaven van hart en verstand in dienst te stellen van elk menschlievend doel. Zooals ik U mondeling meedeelde, zal, indien Dr. Delhez op de lyst van de uitverkorenen op 31 Augustus voorkomt, de algemene opinie hier ter stede zyn, dat zelden eene decoratie meer verdiend is. Van harte hoop ik, dat U hierin aanleiding zult kunnen vinden;

(bron: Erfgoedcentrum DiEP/Stadsarchief Dordrecht 8A1945-3133/3134 (over 1920-1930))
(bron: Dordrechtsche Courant 30-8-1927)

Laatst gewijzigd: oktober/november 2009, maart 2020.